عنوان: نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور
- نام دیگر: ندارد
- تاریخ طرح اولیه: ۱۵ مهر ۱۳۹۸
- ارایه دهنده: شورای عالی فضای مجازی
- تاریخ به روز رسانی: ندارد
شرح و تاریخچه
مصوبه «نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور» در جلسه ۵۹ شورای عالی فضای مجازی در ۹ شهریور ۱۳۹۸ تصویب شد. در مقدمه این مصوبه گفته شده است که، «براي هر نوع تعامل فني، اقتصادي (پولي و مالي) فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اداري ميان اشخاص، گروه ها، اشياء خدمات، محتواها و مكان ها» به هویت معتبر نیاز است. به همین منظور این مصوبه ساختارهایی را پیش‌بینی می‌کند که:
۱- مشابه ثبت‌احوال، مسئوليت تأمين اطلاعات پايه هويتي موجوديت‌ها (کاربرها، اشیاْء و…) را فراهم کند و آنها را در قالب شناسه‌هاي دائم، موقت و واقعي يا مستعار طبقه‌بندی کند.
۲- تأمين كنندگان صفت: با مسئوليت اعتباربخشي به اطلاعات غيرپايه هويتي مثل مدرک تحصیلی، اعتبار مالی و… . کار این ساختار، رد یا تایید ادعای مذکور است.
ماده ۳ این مصوبه تاکید می‌کند که، تمام تعاملات کاربران با اینترنت، اینترانت (شبکه ملی اطلاعات) یا سامانه‌های داخلی مثل پنجره دولت هوشمند باید از کانال احراز هویت بگذرند. بنا بر بند ۶ از ماده ۳ مصوبه، شناسه مذکور برای هر شخص منحصر به فرد است و هرگونه اختفا یا جعل این هویت (از جمله ارایه دستگاه‌های مرتبط با آن) جرم تلقی می‌شوند (بند ۷ ماده ۳ مصوبه).
مسوولان اجرای این مصوبه عبارت هستند از:
۱- مركز ملي فضاي مجازي، قوه مجریه و قوه قضاییه: تهیه پيش‌نويس مقررات و لوايح قانوني
۲- مرکز ملی فضای مجازی:
– ارایه گزارش از اجرای مصوبه به شورای عالی فضای مجازی
– جمع‌آوری فهرست تامين كنندگان شناسه «لايه كاربرد» براي ثبت و اعطای شناسه و گواهي به همه موجوديت های آن لايه
– تنظيم و ابلاغ طرح تحول و برنامه ملي هويت فضای مجازی
– تصويب و ابلاغ ضوابط و مقررات عمومی زيست بوم هویت فضای مجازی
– نظارت بر حسن اجرای تعهدات تامینكنندگان شناسه و تأمين كنندگان ملي صفت‌ها
۳- وزارت ارتباطات:
– تعيين حوزه مشخص و متمركز براي «هماهنگي و برنامه ريزي ملي هويت فضاي مجازي» با وظايف و اختيارات زير:
– تدوين پيش نويس طرح تحول و برنامه ملي هويت فضاي مجازي شامل مشخص کردن تامین‌کنندگان ملی صفت‌ها و خدمات کاربردی آنها مشخص شود. تامین‌کنندگان صفت ساختارهایی هستند که مشخصات مدارک فرعی مثل وجود مدرک تحصیلی و… را رد یا تایید می‌کنند.
– استقرار چارچوب برای تعمل بین تامین‌کنندگان شناسه (ثبت‌احوال آنلاین) با تامین‌کنندگان صفت (تایید/رد کنندگان اعتبار مدرک) و دیگر موجودیت‌ها)
– ارائه گزارش فصلی به مرکز ملی فضای
۳- وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات:
– تامین شناسه و مسئول تنظیم مقررات
– احراز هویت متقاضیان و مشترکان داخلی و خارجی خدمات ارتباطی ثابت، سیار و خدمات میزبانی
– احراز هویت برخط موجودیت‌های بهره‌بردار خدمات عمومی ارتباطی ثابت، سیار و خدمات میزبانی
– ساماندهی و مدیریت نشانی‌های پروتکل اینترنت و دامنه‌ها در سطح ملی
۴- تامینكنندگان شناسه و تامینكنندگان ملي صفت‌ها :
ارایه برنامه به مرکز ملی فضای مجازی، سه ماه بعد از ابلاغ طرح تحول و برنامه ملی هویت فضای مجازی
اثرات
بند یکم از ماده ۳ این مصوبه شورای عالی فضای مجازی تاکید می‌کند که هر تعاملی در فضای مجازی باید با شناسه معتبر صورت بگیرد و هر کسی درون شبکه ملی اطلاعات یا شبکه‌های درون و مرتبط با آن باید هویت‌شان احراز شده باشد. بند ۵ از همین ماده می‌گوید: كليه ارايه‌دهندگان خدمات فني، اقتصادي (پولي و مالي) فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اداري در كشور بايد در چارچوب و منطبق بر نظام هويت معتبر در فضاي مجازي كشور فعاليت و از پذيرش و گذردهي تعامل هاي فاقد هويت معتبر اجتناب كنند.»
به عبارت ساده‌تر، همه کاربران اینترنت (یا شبکه ملی اطلاعات یا شبکه‌های داخلی مرتبط با ادارات مثل دولت هوشمند) تحت تاثیر مفاد این سند قرار می‌گیرند و آغاز تعامل بین شهروند و این سامانه‌های برخط در صورت شناسایی و احراز (شناسایی) هویت او «آغاز» می‌شود.
مخالفان
امضاکنندگان سایت کارزار
موافقان
ابوالحسن فیروزآبادی، رییس مرکز ملی فضای مجازی – موافقان طرح صیانت – ناصر اسماعیلی، مدیر پروژه سماوا ( سامانه احراز هویت معتبر در فضای مجازی ) و طرفداران این برنامه – سرهنگ داوود معظمی گودرزی، رییس پلیس فتای تهران بزرگ – موافقان طرح صیانت در کمیسیون فرهنگی مجلس – ابوالحسن فیروزآبادی، رییس مرکز ملی فضای مجازی- رهبر جمهوری اسلامی- روح‌الله مومن نسب- علی‌اکبر رائفی‌پور- رضا تقی پور- نصرالله پژمانفر – روزنامه کیهان
منابع
- https://dotic.ir/news/5995
- https://fa.shafaqna.com/news/1149277/%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%A7/