عنوان: مجموعه مصوبات کارگروه ساماندهی خدمات پیامک ارزش افزوده و پیامک انبوه
- نام دیگر: ندارد
- تاریخ طرح اولیه: ۱۵ تیر ۱۳۹۴
- ارايه دهنده: وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی
- تاریخ به روز رسانی: تدوین آیین‌نامه تشکیل و وظایف کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه (۱۲ مرداد ۱۳۹۴)
شرح و تاریخچه
خدمات پیامک ارزش افزوده و پیامک انبوه (value-added service) یا «وس» نوعی از خدمات پیامکی است که در ایران به خاطر کلاهبرداری‌هایی که در خلال آن صورت می‌گرفت، مورد توجه قرار گرفت.
این مصوبات در مجموع برای ساماندهی شکیل و وظایف کارگروه، اعطای مجوز به شرکت‌های حوزه «وس» (صادرکننده مجوز وزارت ارشاد، ارتباطات و رسانه‌های دیجیتال هستند)، بررسی تخلفات و مجازات‌های این حوزه و ضمانت اجرایی آن، بررسی امکان رفع زیان کاربر یا ایجاد «ناهنجاری پیامکی»، بررسی روند رسیدگی به شکایات و بررسی دعوی در این حوزه، راه‌اندازی سامانه پیامکی شکایت در حوزه پیامک انبوه، بررسی روند صدور پروانه پیامک انبوه، روند تولید و تایید محتوایی که قرار است پیامک شود و منابع موجود در این باره. راه‌اندازی سرویس احراز هویت آنلاین نیز در همین کارگروه و در اسفند ۱۳۹۵ مصوب شده است. تاکید بر احراز هویت مالکان سامانه ارسال پیامک، تشکیل کمیته تخلفات، مکلف کردن وزارت ارتباطات به امکان‌پذیر کردن مدیریت پیامک‌های ارزش‌افزوده برای مشترکان و سازوکارهای احراز امنیت فنی ارسال‌کنندگان پیامک.
بخشی از مصوبه‌های این کارگروه درباره نوع پیامک ارسالی بدین شرح است:
- پیامک‌های ارسالی باید به MASK (درج سامانه‌های غیرعددی به جای عددی) مجهز باشند.
- تعرفه پیامک دارای MASK به گونه‌ای باشد که هزینه‌ای به اپراتور تحمیل نشود.
- حتی‌الامکان از عنوان‌گذاری فارسی استفاده شود.
- ممنوعیت ارسال پیامک دارای MASK از سامانه‌های خارجی در داخل شبکه پیامکی کشور
- تولیدکنندگان و تجمیع‌کنندگان خدمات ارزش‌افزوده باید از وزارت ارشاد مجوز بگیرند.
از جمله آیین‌نامه‌هایی که توسط این کارگروه مصوب شده، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– آیین نامه تبلیغات در فضای مجازی (فروردین ۱۳۹۶)
– ضوابط محتوایی پیام‌رسان دیجیتال (اردیبهشت ۱۳۹۵)
این کارگروه مصوبه‌های دیگری هم دارد که به نظر نمی‌رسد با پیامک انبوه چندان همخوانی داشته باشد. برای مثال، مصوبه ۱۵ دی ۱۳۹۵ به مرکز ملی فضای مجازی پیشنهاد می‌دهد در زمان ست‌آپ موبایل‌های وارداتی به ایران، حداقل یک اپ‌استور ایرانی روی آنها نصب شود.
اختصاص کد شامد (شناسنامه الکترونیکی محتوای دیجیتال نام‌گذاری) برای کانال‌های با ۵هزار عضو یا بیشتر در شبکه‌های اجتماعی یکی دیگر از این مصوبه‌ها و مربوط به جلسه سیزدهم این کارگروه در فروردین ۱۳۹۶ است. کد شامد بعد از احراز هویت صاحب کانال صادر می‌شود.
اثرات
بازبینی محتوای ارسالی به مخاطبان یکی از مواردی است که در این آیین نامه‌ها به چشم می‌خورد و می‌تواند باعث گسترش سانسور محتوا در ایران باشد.
جلوگیری از ارسال پیامک‌های عددی از خارج از ایران نیز یکی از مباحثی است که باعث شده بود، کدهای احراز هویت برخی از سایت‌ها و پلتفرم‌ها مثل تلگرام و توییتر برای کاربران ایرانی ارسال نشود.
نصب اجباری یک اپ‌استور ایرانی روی گوشی‌های وارداتی نیز از مواردی است که ارتباطی به این کارگروه ندارد. احراز هویت کانال‌های پرطرفدار در شبکه‌های اجتماعی و ارایه کد شناسایی (شامد) به آنها نیز از مواردی است که در این کارگروه بررسی شده و می‌تواند باعث تنگ‌تر شدن حلقه سانسور در ایران شود.
مخالفان
محمدجواد آذری جهرمی (وزیر ارتباطات دولت دوازدهم)
موافقان
منابع
- https://saramad.farhang.gov.ir/ershad_content/media/image/2019/11/915751_orig.pdf