عنوان: سیاست‌ها و اقدامات ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی
- نام دیگر: ندارد
- تاریخ طرح اولیه: ۱۱ مرداد ۱۳۹۶
- ارايه دهنده: شورای عالی فضای مجازی
- تاریخ به روز رسانی:
شرح و تاریخچه
مصوبه «سیاست‌ها و اقدامات ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» بعد از پنج جلسه بررسی در شورای عالی فضای مجازی توسط همین شورا در مردادماه ۱۳۹۶ تصویب شد. هدف از تهیه این مصوبه، فراگیری استفاده از پیام‌رسان داخلی و ساماندهی پیام‌رسان خارجی وجود داشته باشد.
براساس تعریف، پیام‌رسان داخلی به سامانه پیام‌رسانی گفته می‌شود که بیشتر از پنجاه درصد سهام آن متعلق به شخص ایرانی باشد. ضمنا میزبانی آن در داخل ایران صورت بگیرد و امکان اعمال حاکمیت بر آن نیز وجود داشته باشد.
اثرات
همان‌طور که در مقدمه مصوبه ذکر شده، متن مذکور در پی تاثیرگذاری بر پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی در ایران است. طبعا اثر این سیاستگذاری در نهایت متوجه کاربران خواهد شد. در این مصوبه تاکید شده که همه پیام‌رسان‌ها باید از حاکمیت ایران مجوز دریافت کنند. در غیراینصورت امکان فعالیت در ایران را نخواهند داشت. ضوابط دریافت مجوز را کارگروهی متشکل از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت اطلاعات، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دادستانی کل کشور، سازمان تبلیغات اسلامی، نیروی انتظامی (پلیس فتا)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان صدا و سیما ایجاد کرده‌اند. بدیهی است به دلیل وجود تحریم‌ها و شرایط سیاسی حاضر در ایران، شرکت‌های مذکور نمی‌توانند این مجوز را دریافت کنند.
در صورت اعطای مجوز نیز براساس بند ۳-۲-۱۰ همین مصوبه،دارنده پیام‌رسان «موظف به همکاری با مقامات مجاز، در چارچوب قوانین و مقررات کشور است.» با این حساب، امکان کنترل محتوای پیام‌رسان‌ها برای حاکمیت بیشتر فراهم خواهد شد.
این مصوبه همچنین شرکت‌های دولتی و عمومی غیردولتی را موظف کرده که تبلیغات را صرفا از طریق پیام‌رسان‌های داخلی با بیش از یک میلیون کاربر فعال انجام بدهند. با توجه به اینکه در حال حاضر نیز آمار دقیقی از میزان کاربران پیام‌رسان‌ها وجود ندارد و امکان دانلود غیرمستقیم (خارج از بازارهای رایج اندرویدی) وجود ندارد. ضمن سابقه اجبار حاکمیت بر استفاده شهروندان از پلتفرم‌های خاص می‌تواند به بالا رفتن رانت و اثرگذاری غیرارگانیک در این فضا منجر شود.
این مصوبه همچنین می‌گوید که، تولید محتوا در این بستر باید مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی باشد. در همین راستا، وزارت ارشاد موظف شده تا ضوابط و شرایط انتشار محتوا، تبلیغات، صیانت از داده‌ها مواجهه با تخلفات، ناهنجاری و تهاجم‌های فرهنگی را ارایه کند.
مخالفان
موافقان