شبکه

مانیتور شبکه‌ها ـ مارس ۲۰۲۱

مارس ماه آرام‌تری در قیاس با فوریه بود و در آن هیچ خاموشی اینترنتی رخ نداد، هرچند کاربران همچنان با مشکل سرعت پایین و خطوط اتصال غیرقابل اعتماد مواجه بودند.

در ماه مارس خاموشی‌های عمدی به وقوع نپیوست، برخلاف ماه فوریه که سیستان و بلوچستان یکپارچه درگیر قطع کامل ارتباطات اینترنتی شد. با این حال کاربران داخل کشور این ماه را نیز شاهد بی‌ثباتی در خطوط اتصال ترافیک اینترنت و سرعت پایین شبکه بودند.

در پاسخ به شکایت کاربران، شرکت مخابرات ایران (TCI) سرزنش را متوجه شرکت ارتباطات زیرساخت (TIC) و «سیاست‌های تازه»ی آن انداخت، هرچند به باور فیلتربان دلیل سرعت پایین تا اندازه‌ای هم می‌توانست مربوط به مشکلات کابل‌های زیردریایی بین‌المللی باشد. 

اختلال‌های اینترنتی در ماه مارس به شرح زیر است:

۲ مارس/۱۲ اسفند۹۹ ـ خاموشی مجدد آی.‌پی.ام

مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات (IPM) (AS۶۷۳۶) در این روز به مدت دو ساعت ارتباط خود را تقریباً به‌تمامی با اینترنت از دست داد. 

این هشتمین بار است که آی.پی.ام چنین تجربه‌ای را از سر می‌گذراند. سال گذشته در ماه‌های مارس، ژوئن، ژوییه، اوت، اکتبر، نوامبر، و دسامبر ارتباط این مرکز با اینترنت قطع شده بود. مثل همیشه این‌بار هم از توضیح دلیل این خاموشی به مردم طفره رفتند.

آی.پی.ام مسؤل میزبانی از دامنه‌های اصلی اینترنتی در ایران است و خدمات خود را به دانشگاه‌ها، نهادهای آموزشی، و مراکز تحقیقاتی عرضه می‌کند، که آنها نیز متعاقباً دچار خاموشی می‌شوند.

 ۵ مارس/۱۵ اسفند۹۹ ـ خاموشی نِت‌میهن و مجری «شهر هوشیار» تهران

سیستم (AS۲۰۴۲۱۳) متعلق به شرکت میهن‌وب‌هاست یا نت‌میهن به مدت یک ساعت دچار قطع ارتباط با اینترنت بود. این چهارمین مرتبه است که ارتباط نت‌میهن قطع می‌شود. در ماه‌های نوامبر و دسامبر ۲۰۲۰ و فوریه ۲۰۲۱ هم این شرکت با خاموشی روبرو شد. دلیل این خاموشی‌ها به کاربران گفته نشد.

سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران که مدیریت پروژه «شهر هوشمند» تهران را به عهده دارد ارتباط خود را با اینترنت از دست داد. سال گذشته هم این سازمان در ماه‌های ژانویه، فوریه، ژوئن، اوت، و سپتامبر اختلا‌ل‌های متعددی را تجربه کرده بود. توضیح این موارد هرگز به کاربران داده نشد.

۹ مارس/ ۱۹ اسفند ۹۹ ـ انکار «اِعمال محدودیت عمدی» از سوی شرکت مخابرات

در این روز، در پاسخ به یک مشتری که از سرعت کم اینترنت شکایت کرده بود، شرکت مخابرات ایران (TCI) این شکایت را تسلیمِ پایگاه رگولاتوری مقررات و موازین ارتباطی (CRA) کرد و توضیح داد که به دلیل «سیاست‌های تازه»ی شرکت ارتباطات زیرساخت (TIC) سرعت پایین آمده است.

پیمان قره‌داغی، مدیر کل دفتر حفاظت از حقوق مصرف‌کننده‌ی رگولاتوری روز ۲۲ اسفند در گفتگویی با نشریه «پیوست» ادعای شرکت مخابرات را تکذیب کرد و گفت، « این مشکل حاکی از اعمال محدودیت بر اینترنت توسط شرکت زیرساخت» نبوده است.

بنا به گفته‌ی قره‌داغی، کاهش کیفیت اینترنت ناشی از قطع مسیر ارتباطات بین‌الملل، «در دریای مدیترانه و حد فاصل مصر و ایتالیا رخ داده و اپراتور بالادست شرکت قطری اعلام کرده تا ۴ فروردین به دلیل مانور نیروهای ناتو امکان ورود به حریم دریایی نقطه قطع را ندارد.»

اما در مراجعه به وبسایت ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی) خبری از مانور نیروهای نظامی در دریای مدیترانه ذکر نشده‌ است. 

تحقیقات فیلتربان نشان می‌دهد شرکت ارتباطات زیرساخت در فاصله ۹-۱۳ مارس (۱۹-۲۳ اسفند) ارتباط ترانزیت خود را از طریق سیستم AS۶۷۶۲ متعلق به «تله‌کام ایتالیا اسپارکل» از دست داد. 

نیمه شب  ۲۳ اسفند، سه شرکت دیگر هم ارتباط خود را با همان سیستم متعلق به «تله‌کام ایتالیا اسپارکل» (AS۶۷۶۲) از دست دادند. این سه شرکت عبارت‌اند از آریا شاتل (AS۳۱۵۴۹)، آسیاتِک دیتا ترانمیشن (AS۴۳۷۵۴)، و افرانِت (AS۲۵۱۸۴).

کشور یمن نیز روز ۲۱ اسفند خط ترانزیت خود را از دست داد.

موارد متعددی از خسارت به کابل‌های زیردریایی بر روی EIG و SMW5 مشاهده شد که کاربران اینترنت در آفریقا را تحت تأثیر قرار داد. پاکستان هم به خاطر خسارت به کابل‌های زیردریایی SMW5 دچار اختلال اینترنتی شد.

به طور خلاصه:

۱. بدون تردید ایران خط ترازیت خود را از ناحیه سیستم AS۶۷۶۲ متعلق به «تله‌کام ایتالیا اسپارکل» از دست داد؛

۲. تکذیب ادعای اینکه سیاست جدید شرکت ارتباطات زیرساخت باعث اختلال شده با پاسخ رسمی شرکت مخابرات به شکایت مشتری ناراضی مغایرت دارد.

مشکل ترانزیت سیستم AS۶۷۶۲ که دامنگیر شرکت‌های دیگر در کشورهای متفاوت شد (از جمله یمن) تا اندازه‌ای به این ادعا قوت می‌بخشد که در ایران هم همان خسارت کابل‌های زیردریایی باعث اختلال شد، اما فیلتربان مستقلاً نمی‌تواند تأیید کند که کدامیک دلیل واقعی بود، مشکل ترانزیت در ارتباط بین‌الملل یا سیاست تازه‌ی شرکت ارتباطات زیرساخت.

۱۴ مارس/۲۴ اسفند ۹۹ ـ اختلال‌های متعدد داتک

حوالی ساعت یک بعد از ظهر به وقت محلی، شرکت مهندسی اینترنت داتک بر روی سیستم AS۲۵۱۲۴ دچار چندین مورد از قطع ارتباط با اینترنت شد.

۲۸ مارس/۸ فروردین ۱۴۰۰ ـ عدم دسترسی کوتاه‌مدت وبسایت واسط سیگنال

سرور ارتباطیِ واسطه، یا تی‌ال‌اس پراکسی (TLS proxy) متعلق به پیام‌رسان سیگنال به مدت ۴۳ ثانیه در مرکز اطلاعات آسیاتک از دسترس خارج شد.