سیاستگذاری‌‌ها

سامانه «سنجش سبک زندگی» ابزار جدید جاسوسی از مردم

مجلس ایران بخش‌هایی از برنامه هفتم توسعه را برای گردآوری اطلاعات روزمره شهروندان و ارایه آن تحت عنوان «سامانه سنجش سبک زندگی مردم» روی یک درگاه دولتی ارایه داده؛ نقض حریم خصوصی شهروندان ایران

 

در ماهی که گذشت یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین قوانین ایران در حوزه دیجیتال تصویب شد؛ لایحه برنامه هفتم توسعه و بخش کلیدی آن، سامانه «سنجش سبک زندگی».

درباره  لایحه برنامه هفتم توسعه، جزییات مفاد آن و تاثیراتی که بر روی زندگی کاربران ایران خواهد گذاشت.

براساس آن‌چه در این لایحه تدوین شده،  قرار است تمام اطلاعات زندگی روزمره شهروندان – شامل خرید و فروش، رفت و آمد در شهر یا کشور، معاملات – به صورت قانونی جمع‌آوری شده و در یک درگاه مشترک دیجیتال بین تمام دستگاه‌های دولتی به اشتراک گذاشته شده و این اطلاعات در برنامه‌ای به عنوان «سنجش سبک زندگی»‌ تجمیع شود.

این مصوبه به حریم خصوصی شهروندان خدشه وارد کرده و بدون خواست یا رضایت آنها اطلاعات‌ زندگی‌شان را در دسترس حکمران می‌گذارد.

در جدول زیر بندهایی مرتبط با سامانه سبک زندگی مردم و بخش دیجیتالی لایحه هفتم توسعه را می‌بینید که حد فاصل ۹ شهریور تا ۹ مهر ۱۴۰۲ مصوب شده‌اند.

در این جدول بندهای قانونی گنجانده شده که، تکلیف دستگاه‌ها برای جمع‌آوری داده‌های شهروندان را معین کرده و هریک را مسوول جمع‌آوری بخشی از داده‌ها می‌کند. 

ضمنا وضعیت تربیت نیروی انسانی که قرار است در این بخش‌ها مشغول شوند و شبکه ملی اطلاعات که بستر تبادل داده‌ را مهیا می‌کند – و ساختاری جدا از اینترنت است- را مشخص می‌کند. همچنین مرکز ملی فضای مجازی به عنوان «نقطه کانونی سیاست‌گذاری» در زمینه فضای مجازی معرفی شده که همه باید از آن تبعیت کنند.

همه اینها به معنای بازتر کردن دست حاکمیت در تصویب قوانین محدود کننده، همزمان با نظارت بر رفتار روزمره شهروندان در بستری قانونی است. 

 

ماده، بند یا جز

تاریخ شرح مصوبه

جزء ۵ بند «ذ» ماده ۴۸

۲۲ مهر ۱۴۰۲

وزارت ارتباطات اجازه دارد پلتفرم ملی شبکه توزیع کالا و محصولات را با عاملیت بخش خصوصی راه‌اندازی کند. این پلتفرم به سامانه پست متصل می‌شود.

بند «الف» و «ب» از ماده ۱۰۸

۳ آبان ۱۴۰۲

همه اسناد مالکیت (به جز وسایل نقلیه موتوری) در یک پایگاه الکترونیکی موسوم به «پایگاه ملی اسناد و املاک حدنگاری کشور»‌ ثبت شود.

بند الف ماده ۱۰۳

۲ آبان ۱۴۰۲ 

وزارت ارتباطات با همکاری وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه، سازمان پدافند غیر عامل و بهره‌گیری از شرکت‌ها و موسسات دارای پروانه یا گواهینامه ممیزی امن از سازمان فناوری اطلاعات ایران، خدمات امنیت سایبری را برای دستگاه‌های اجرایی فراهم کند.

ماده ۶۴ 

۲۴ مهر ۱۴۰۲
  • پیشرفت ۹۹ درصد شبکه ملی اطلاعات
  •  ایجاد ۲۰ میلیون پوشش فیبر نوری
  •  رسیدن به سهم ۱۵ درصدی اقتصاد دیجیتال از GDP
  •  دستیابی به رتبه ۷۵ در شاخص توسعه دولت الکترونیکی
  •  تربیت ۵۰۰ هزار نیروی انسانی ماهر و متخصص برای توسعه اقتصاد دیجیتال و فضای مجازی کشور

بند الحاقی به ماده ۱۰۷

۳ آبان ۱۴۰۲ 

کلیه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های اداری دولتی باید برنامه تحول رقومی (دیجیتال) ارایه کنند.

بند پ از ماده ۱۰۷

۳ آبان ۱۴۰۲

وزارت ارتباطات باید برنامه‌های «نظام حکمرانی داده مبنا» را  تهیه و اجرا کند.

بند الف ماده ۱۰۷

۳ آبان ۱۴۰۲

سازمان‌دولتی و وزارتخانه‌ها (به جز سازمان انرژی اتمی، وزارت اطلاعات و نیروهای مسلح) باید به زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند متصل شوند

بندهای «ژ» و «س» از ماده ۸۵

۳۰ مهر ۱۴۰۲

وزارت ارتباطات باید سیم‌کارت‌های افراد فوت‌شده، زندانی و اتباع غیرایرانی خارج‌شده از کشور را مسدود کند (با یا بدون حکم قضایی)

بند «ب» از ماده ۷۷

۲۹ مهر ۱۴۰۲

وزارت ارتباطات مکلف است پهنای باند و امکانات لازم برای دسترسی عموم مردم به شبکه‌ها و برنامه‌های صدا و سیما را بر بستر شبکه ملی اطلاعات فراهم کند.

بند «الف» ماده ۱۱۵

۳ آبان ۱۴۰۲

مشروح خدمات پزشکی، اطلاعات انتظامی و قضایی شهروندان بر بستر آنلاین قرار بگیرد.

بند «الف» ماده ۱۱۴

۳ آبان ۱۴۰۲

اسناد املاک و فرایندهای آن در سامانه آنلاین ثبت شود.

بند الحاقی ۱ از ماده ۶۵ ۲۴ مهر ۱۴۰۲

مرکز ملی فضای مجازی نقطه کانونی سیاست‌گذاری در موضوعات مختلف مربوط به فضای مجازی است و همه دستگاه‌ها باید از آن تبعیت کنند.
– شورای عالی فضای مجازی باید «سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی» را تدوین کند.

 

در ادامه این گزارش مهمترین اخبار حوزه سیاست‌گذاری اینترنت حدفاصل ۹ شهریور تا ۹ مهر ۱۴۰۲ را خواهید خواند.

آغاز بازنگری در سیاست‌های فیلترینگ،‌بنا به دستور رییسی و با حضور ذینفعان

به گزارش روزنامه شرق بنا به دستور ابراهیم رییسی رییس جمهوری،  بازنگری در سیاست‌های فیلترینگ شروع شده با همکاری ذی‌نفعان در این زمینه از جمله دولت و قوه قضاییه روی آن کار می‌شود.

مصوبه هیات دولت: سوابق وسایل نقلیه و رانندگان آن در سامانه‌ آنلاین ثبت شود

سایت پیوست ۱۷ مهر ۱۴۰۲ گزارش داد،‌ هیات دولت آیین‌نامه جز ۴ بند «ک» تبصره ۱۰ قانون بودجه ۱۴۰۲ را تصویب کرده است که بر اساس آن، اطلاعات و سوابق نقلیه موتوری – شامل وضعیت مالکیت -سابقه تصادف، معاینه فنی و سوابق اشخاص مرتبط با این وسایل نقلیه – در یک سامانه آنلاین جمع‌آوری شود.

مرکز ملی فضای مجازی: سند مسوولیت‌پذیر کردن تولید محتوای مجازی تصویب شد

خبرگزاری ایسنا ۲۵ مهر ۱۴۰۲ گزارش داد، کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای مرکز ملی فضای مجازی، سند افق مطلوب این کمیسیون را با هدف مسوولیت‌پذیر کردن کاربران در محتوای فضای مجازی تصویب کرد. 

مسوولیت‌پذیرکردن اید‌ه‌ای بود که برای اولین‌بار ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر وقت شورای عالی فضای مجازی در آذر ۱۳۹۷ ارایه داد و می‌گفت، هویت همه کاربران اینترنت باید از قبل مشخص باشد؛ ایده‌ای که در نهایت به شکل‌گیری اینترنت طبقاتی منجر شد. 

بروزرسانی فهرست محتوای مجرمانه: انجام یا کمک به قمار جرم است

به گزارش دیجیاتو به تاریخ ۱۹ مهر ۱۴۰۱ ، فهرست محتوای مجرمانه با افزودن مصادیق قمار در فضای آنلاین و با توجه به مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی به‌رزورسانی شد. براساس این قانون، هرگونه قمار، شرط‌بندی یا بخت‌آزمایی در فضای مجازی جرم تلقی می‌شود. همچنین اداره هرگونه بستری در فضای مجازی برای ارتکاب قمار، شرط‌ بندی و بخت‌آزمایی نیز جرم است. 

فرودگاه «پیام» قطب دیتاسنتر کشور شد

به گزارش خبرگزاری ایسنا به تاریخ ۶ آبان ۱۴۰۲، منطقه ویژه پیام به عنوان نخستین و تنها قطب مرکز داده (دیتاسنتر) ایران معرفی شد.

راه‌اندازی امضای الکترونیکی در سامانه ثبت اسناد

به گزارش پیوست،‌ در ۱۷ مهر ۱۴۰۲ سازمان ثبت اسناد کشور خدمات امضای الکترونیکی با همکاری شرکت آدانیک (ارایه دهنده خدمات امضای الکترونیکی و تشخیص چهره که پیش‌تر در فیلتربان به جزییات آن اشاره کرده‌ایم) را راه‌اندازی کرد. با این سیستم، امکان امضای و ره‌گیری قراردادهای حوزه املاک و ثبت شرکت فراهم است.

برنامه ساخت «منظومه مخابراتی شهید سلیمانی» 

حسن سالاریه، رییس سازمان فضایی ایران (از سازمان‌های زیرمجموعه وزارت ارتباطات) ۱۸ مهر ۱۴۰۲ به خبرگزاری مهر از برنامه ساخت و پرتاب «منظومه مخابراتی شهید سلیمانی» تا دو سال آینده خبر داد که قرار است خدمات اینترنت اشیای  «باریک‌باند» را ارایه کند.