اینترنت طبقاتی به یکی از سیاست‌های کلان اینترنتی ایران تبدیل شده‌است به صورتی که هر روز برنامه‌ی جدیدی برای در دسترس قرار دادن این نوع از اتصال به اینترنت اعلام می‌شود.
در شرایطی که حق دسترسی به اینترنت به واسطه ایجاد اختلال و سانسور سرکوب شدیدی را تجربه می‌کند، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ۴ اسفند ماه از طرح سیمکارت ویژه گردشگری پرده‌برداری کرد. براساس این طرح، سیمکارت‌هایی که فیلترینگ روی آنها اعمال نمی‌شود، در اختیار «توریست‌ها» قرار خواهند گرفت. یک روز بعد، دفتر وزیر گفت، آن‌چه زارع‌پور گفته، صرفا یک پیشنهاد بوده است.
با این وجود، تبعیض قایل شدن بین شهروندان ایران و غیرایرانی، با عنوان «کاپیتولاسیون اینترنتی» در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نام‌گذاری شد. به عنوان نمونه سیدعلی مجتهدزاده، وکیل حقوق بشر در مقاله‌ای که ۵ اسفند ۱۰۴۱ در روزنامه شرق منتشر کرد، نوشت:
«برنامه‌ای که از سوی آقای زارع‌پور اعلام شده، چیزی نیست جز یک «کاپیتولاسیون اینترنتی»؛ یعنی دادن امتیازات و حقوقی مضاعف به شهروند خارجی در‌حالی‌که شهروند ایرانی از همان امتیازات و حقوق به شکل عمومی محروم است.»
پیش از این وزیر ارتباطات در ۱۲ بهمن ماه اعلام کرد، اینترنت طبقاتی که دسترسی استادان دانشگاه را با سرعت بیشتر به برخی وب‌سایت‌ها باز می‌کند، «یک تکلیف» است که مصوبه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه برای آنها تعیین کرده. با وجود آنکه او جزییاتی از تصویب این مصوبه ارايه نکرد اما با توجه به حمایت وزیر علوم از چنین طرحی به نظر می‌رسد دولت ابراهیم رییسی تمام‌قد حامی اینترنت طبقاتی است و این یکی از سیاست‌های کلی این دولت برای نقض حق دسترسی به اینترنت است.
محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت: «هماهنگی با وزارت ارتباطات انجام شده تا دسترسی ویژه‌ای به اساتید برای کارهای تحقیقاتی، پژوهشی و آموزشی قایل شوند.»
تمام این تحولات در حالی است که به گفته حسن نوروزی، نایب رییس کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت تصویب شده و به زودی به شورای نگهبان ارسال می‌شود.
آن‌چه در مقاله پیش‌رو می‌خوانید، مروری است بر مهمترین اخبار حوزه سیاست‌گذاری ارتباطی ایران، از نگاه فیلتربان.
حکم رییس‌جمهور برای انتصاب دبیر جدید شورای عالی فضای مجازی
ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری ایران، ۶ اسفند ۱۴۰۱ در حکم انتصاب سیدامین آقامیری، دبیر جدید شورای عالی فضای مجازی از جمله اهداف او را حمایت از اقتصاد دیجیتال تا صیانت از کاربران و بازنگری در «فیلترینگ» با تاکید بر ارزش‌های دینی و انقلابی تعیین کرد. آقامیری همچنین به عنوان رییس مرکز ملی فضای مجازی منصوب شده است. این سمت‌ها پیش‌تر در اختیار ابوالحسن فیروزآبادی بود.
آغاز تدوین نظام حکمرانی داده
محمد خوانساری رییس سازمان فناوری اطلاعات ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ از آغاز تدوین نظام حکمرانی داده کشور خبر داد. نظام حکمرانی داده شامل موضوعاتی مانند انبارش، پردازش، تبادل، به اشتراک گذاری، تنظیم‌گری، بهره‌برداری، امنیت، مالکیت، حریم خصوصی، طبقه بندی داده‌ها و کلان داده‌ها است و بر اساس سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی در افق ۱۴۱۰ طراحی می‌شود.
تصویب کلیات پیش‌نویس لایحه حفاظت داده‌های شخصی
کلیات پیش‌نویس لایحه «حمایت و حفاظت از داده‌های شخصی» ۳۰ بهمن ۱۴۰۱ در هفتمین جلسه کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال تصویب شد. در صورت تصویب در هیات دولت، این لایحه به مجلس ارجاع می‌شود.
مخالفت مرکز پژوهش‌های مجلس با ایجاد صندوق توسعه شبکه ملی اطلاعات
به گزارش دیجیاتو در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ ، مرکز پژوهش‌های مجلس با ایجاد صندوق توسعه شبکه ملی اطلاعات در بودجه سال ۱۴۰۱ مخالفت کرد. انحراف احتمالی از ماموریت در عملکرد بودجه‌ای بخش ارتباطات و منتفع شدن برخی شرکت‌های خصوصی دلیل این مخالفت اعلام شده است.
تلاش مجلس برای قانونی کردن «ساترا»
به گزارش پیوست در ۳۰ بهمن ۱۴۰۱، کمیسیون تلفیق بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، صداوسیما را موظف کرد پیش‌نویس آیین‌نامه فعالیت ساترا (مخفف: سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) را تهیه کرده و در اختیار مجلس قرار دهد.
معرفی سیمکارت ویژه گردشگران؛ بدون فیلتر
به گزارش خبرگزاری مهر، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ایران ۴ اسفند ماه از ارایه سیمکارت ویژه توریست‌ها خبر داد که در آن اپ‌هایی مثل اینستاگرام و تلگرام فیلتر نشده‌اند. ۵ اسفند ۱۴۰۱ وزارت ارتباطات در بیانیه‌ای توضیح داد که، سیمکارت گردشگری در حد پیشنهاد است و درباره آن تصمیم‌گیری نشده است.
کارگروه ویژه وزارت ارتباطات برای حمایت از پیام‌رسان داخلی
عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ۱۹ بهمن در حاشیه جلسه هیات دولت گفت، کارگروهی ویژه برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی در وزارت ارتباطات تشکیل شده است. جلسات این کارگروه به صورت روزانه برگزار می‌شوند.
بازنگری در سایت‌های فیلترشده
به گزارش پیوست، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ۱۳ بهمن ۱۴۰۱ گفت، با دستور ابراهیم رییسی (رییس‌جمهور) و با همکاری کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، در مصادیق سایت‌ها و پلتفرم‌هایی که در سال‌های گذشته فیلتر شده – و رویه‌شان را تغییر داده‌اند- بازنگری خواهد شد.
توضیح وزیر ارتباطات درباره قطعی کلاود فلر
عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات ایران، یکم اسفند ۱۴۰۱ در واکنش به قطعی کلاد فلر گفت: این اختلال برطرف شده و حالا هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد. دولت برنامه‌ای برای فیلتر یا قطع این سرویس ندارد.
۱۵ درصد عوارض گمرکی گوشی‌های ۶۰۰دلار به بالا
به گزارش ایرنا در ۱۸ بهمن ۱۴۰۱، رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفت، حقوق ورودی واردات گوشی های تلفن همراه خارجی بالای ۶۰۰ دلار برابر ١۵ درصد تعیین می شود. واردات گوشی در سایر رویه‌ها به ماخذ دو برابر محاسبه و دریافت خواهد شد.
گمرک ایران ابلاغ کرد: ممنوعیت ورود آیفون ۱۴ مسافری
گمرک ایران ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ ابلاغیه‌ای منتشر کرد که براساس آن از اول اسفند ۱۴۰۱ ورود آیفون ۱۴ و مدل‌های بعد از آن، به صورت مسافری یا پستی ممنوع شده است. این تلفن همراه در ایران رجیستر نمی‌شود و قابل استفاده نیست.
تدوین برنامه برای هزینه‌کرد درآمد گمرکی از گوشی‌های پرچمدار
به گزارش دیجیاتو در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱، مرکز پژوهش‌های مجلس پیشنهاد داد تا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت صمت، برنامه جامع ارتقای صنعت میکروالکترونیک کشور را تدوین کنند. اعتبار این برنامه باید از مبلغ دریافتی گمرک بابت گوشی‌های پرچمدار (بالای ۶۰۰ دلار) تامین شود.
معرفی نمایندگان بخش خصوصی برای عضویت در کمیسیون رگولاتوری
به گزارش پیوست در ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ ، سازمان نصر (مخفف: نظام صنفی رایانه‌ای کشور) در نامه‌ای به عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات، سه نفر را به عنوان اعضای جایگزین برای کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از سمت بخش خصوصی معرفی کرده است. پیش‌تر شهاب جوانمردی و حسین میرزاپور به نمایندگی از بخش خصوصی در این کمیسیون عضو بودند. آنها به دلیل «پرهیز از تعارض منافع احتمالی اپراتورها با ماموریت‌های کمیسیون تنظیم مقررات» کنار رفتند.
آغاز فاز آزمایشی «ریال دیجیتال»
به گزارش پیوست در یکم اسفند ۱۴۰۱، محمد ارباب افضلی، مدیر اداره نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد: فاز پیش‌آزمایش ریال دیجیتال به پایان رسیده و در فاز آزمایشی هستیم. بانک‌های ملی، ملت، تجارت و ۹ بانک دیگر برای افزودن کیف پول دیجیتال خود به بانک مرکزی درخواست ارایه کرده‌اند.
وزیر ارتباطات: قطعی اینترنت ایران به‌خاطر حمله سایبری
به گزارش دیجیاتو در ۱۳ بهمن ۱۴۰۱، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات‌دولت اعلام کرد، قطعی ۱۰ دقیقه‌ای اینترنت ایران در هفته قبل به خاطر یک حمله سایبری قطع شده اما مشخص نیست منشا آن داخلی است یا خارجی. این موضوع در دست بررسی است.
تایید پیشرفت ۵۷درصدی شبکه ملی اطلاعات توسط مرکز ملی فضای مجازی
امیر خوراکیان، سخنگو و معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای مجازی گفت، بنا به شاخص‌های ما شبکه ملی اطلاعات تاکنون ۵۷ درصد پیشرفت داشته است.
