شبکه

آبان پرحادثه؛ اینترنت ایران در آبان‌ماه سه قطعی بزرگ را تجربه کرد

سه اختلال در سطح ملی و دو قطعی در اپراتورهای همراه و اینترنت؛‌ ارتباطات ایران همچنان ضعیف است 

در فاصله ۱۰ آبان تا ۹ آذر ۱۴۰۲ تمام اینترنت ایران ۳ بار با اختلال شدید نزدیک به قطعی کامل را تجربه کرد که در هر سه مورد، شرکت ارتباطات زیرساخت قطعی خطوط انتقال و مسیرهای اینترنت بین‌الملل را مقصر مشکل معرفی کرد. اختلال شدید مسیریابی شبکه یا Active probing که از ماه قبل در قزوین و البرز آغاز شده بود، بدون توضیحی از سوی مقامات ادامه پیدا کرد و قطعی اینترنت جمعه‌های سیستان و بلوچستان نیز به قوت خودش باقی است

اختلال به دلیل «قطعی مسیرهای ارتباطی خارجی»

در روز ۱۲ آبان ۱۴۰۲ قطعی گسترده‌ای رخ داد که کل ایران را تحت تاثیر قرارداد و در نمودار آیودا قابل مشاهده بود. همچنین ۷ دیتاسنتر از ۹ دیتاسنتری که در رادار ابرآروان قابل‌ بررسی هستند، اختلال شدید داشتند. شرکت ارتباطات زیرساخت در اطلاعیه‌ای، این اختلال را ناشی از قطعی مسیرهای ورودی اینترنت در خاک گرجستان اعلام کرد.

اختلال گسترده بعدی در روز ۲۰ آبان ۱۴۰۲ رخ داد که، در رادار آیودا به عنوان اختلال شدید ثبت شده و در رادار ابرآروان از حدود ساعت ۱۴:۴۵ تا حدود ۲۰ به وقت محلی اختلال شدیدی را در دیتاسنترهای ایران‌هاست، همراه اول، مبین‌نت، شاتل، پارس‌آنلاین، افرانت و دیتاسنتر۲ تهران نشان می‌دهد

شرکت ارتباطات زیرساخت ۲۰ آبان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد، این اختلال به دلیل قطعی برخی از لینک‌های ورودی از خاک ارمنستان از ساعت ۱۴:۴۸ رخ داده است.

در روز ۲۷ آبان‌ماه یک قطعی گسترده دیگر در ایران رخ داد که براساس داده‌های آیودا،‌ بیش از یک ساعت اینترنت ثابت و همراه در استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل ، زنجان ، همدان، قزوین، مازندران، تهران، قم،‌ سمنان، اصفهان، چهارمحال بختیاری، کرمان،‌ خوزستان و هرمزگان را تحت تاثیر قرار داد. این اختلال در ترافیک دیتاسنترها در رادار ابرآروان قابل مشاهده نبود اما پویا پیرحسین‌لو،‌ مدیرعامل ابرآروان در یک توییت قطعی ۴۰ دقیقه‌ای کل اینترنت تهران را تایید کرد. 

شرکت ارتباطات زیرساخت، مسوول ارایه خدمات دسترسی به اینترنت به شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنت یا ISP همان روز در اطلاعیه‌ای مدعی شد، قطعی اینترنت به خاطر «اختلال در شبکه انتقال استان تهران» و از ساعت ۹:۴۵ تا ۱۰:۲۵ رخ داده و باعث اختلال در ترافیک داخل و بین‌الملل شده است. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ایران ۲۹ آبان ۱۴۰۲ دلیل این اختلال را فنی اعلام کرد و مدعی شد که تعداد اختلال‌ها نسبت به قبل کمتر شده است.

این در حالی است که در شرکت ارتباطات زیرساخت، وابسته به وزارت ارتباطات در مهر ماه ۱۴۰۲ دوبار جدول خاموشی اینترنت منتشر کرد و بنا به آمار آیودا فقط در سال ۲۰۲۳ میلادی اینترنت در ایران برای ۶۰ هزار دقیقه مختل بوده است.

اختلال در اپراتورها 

به جز اختلال‌های سراسری، مشترکان اینترنت ثابت مخابرات و رایتل هم دسترسی‌شان به اینترنت قطع شد، هم سایت‌های این شرکت‌ها از کار افتاد. 

کاربران اینترنت در ایران ۲۴ آبان گزارش دادند که اینترنت ثابت شرکت مخابرات ایران مختل شده و وب‌سایت این اپراتور نیز در دسترس نیست. 

سایت زومیت که اخبار حوزه فناوری ایران را منتشر می‌کند، گزارش داد که اینترنت بسیاری از کاربران اپراتور موبایل رایتل از بعدازظهر ۵ آذر قطع شده،‌ اپلیکیشن و سایت این اپراتور نیز در دسترس نیست.

در این باره هیچ توضیحی از سوی شرکت‌های نامبرده ارایه نشد.

ادامه بحران در قزوین

نمودار آیودا در استان قزوین، حد فاصل ۱۰ آبان تا ۹ آذر را با اختلال شدید  نشان می‌دهد. بنا به این نمودار ، اختلال مسیریابی شبکه یا Active probing که از ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲ آغاز شده بود، هنوز هم ادامه دارد.  فیلتربان در گفت‌وگو با مردم ساکن در منطقه نتوانسته شواهد بیشتری در این باره کسب کند. مسوولان در این باره هیچ واکنشی نداشته‌ اند.

ادامه قطعی‌های بامدادی در استان البرز

مسیریابی شبکه یا Active probing استان البرز که از مهرماه ۱۴۰۲ و در حوالی نیمه‌‌شب تا ساعت‌های اولیه صبح با اختلال شدید نزدیک به قطعی روبرو می‌شد، حدفاصل ۱۰ آبان تا ۹ آذر همچنان با اختلال شدید روبرو بود. مقامات هیچ واکنشی به این قطعی‌ها نداشتند.

دیگر اختلال‌های قابل‌توجه

روز ۱۱ آبان،همزمان با سفر ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری ایران به منطقه کردستان،‌ نمودار آیودا اختلال شدید نزدیک به قطعی کامل در اینترنت در منطقه را نمایش داد

قطعی‌های اینترنت در جمعه‌های سیستان و بلوچستان که از ۸ مهرماه ۱۴۰۱ معروف به جمعه خونین آغاز شده و به جز چند استثنا در هر جمعه صبح تکرار می‌شد، همچنان در روزهای جمعه ۱۲ و ۱۹ آبان ادامه پیدا کرد

بنا به نمودار آیودا، در روز ۲۹ آبان ۱۴۰۲ اینترنت در ۲۸ استان ایران،‌ اختلال شدید نزدیک به قطعی را تجربه کرد.

بنا به نمودار آیودا، اینترنت در استان خراسان جنوبی از ۲۵ آبان تا ۸ آذر اختلال بسیار شدید را تجربه کرده است