خاموشی اینترنت موبایل در خوزستان
شامگاه ۱۵ٓژوئیه/ ۲۴ تیرماه در چند شهر استان خوزستان اعتراضات خیابانی بزرگی آغاز شد که بحران کمبود دائمی آب در این استان سبب آن بود. نیروهای انتظامی دست به سرکوب وسیع زدند. بنا به گزارش عفو بین‌الملل ۸ نفر کشته و بسیاری زخمی شدند. خبرگزاری هرانا از بازداشت ۳۶۱ معترض خبر داد. با گزارش‌های بیشتر این آمار احتمالا افزایش خواهد یافت.
۱۸ ژوئیه/۲۷ تیر، به دستور مقامات استان در مناطقی که محل تظاهرات بود اینترنت همراه مسدود شد. مدت این انسداد از ده دقیقه تا چندین ساعت متوالی در نواحی مختلف به درازا کشید.
روز بعد با گسترش تظاهرات خیابانی به سایر شهرها و محلات خوزستان، استراتژی مقامات دولتی بر این متمرکز شد که همه‌جا سرعت اینترنت موبایل را پایین بیاورند.
علیرغم تلاش دولت برای کنترل وضعیت، اعتراض‌ها به استان‌های دیگر سرایت کرد. ۲۰ ژوئیه/۲۹ تیر، برای نخستین بار پس از خاموشی‌های اینترنتی در آبان ۹۸، در چند شهر استان خوزستان دسترسی موبایل به اینترنت به محتوای داخلی و خدمات بومی محدود شد که از طریق «شبکه ملی اطلاعات» امکان آن فراهم شده بود. در نتیجه، ساکنان خوزستان فقط می‌توانستند به ترافیک محلی آنلاین دسترسی داشته باشند و امکان بازدید از سایت‌ها و خدمات بین‌المللی از آنها گرفته شد.
پیام‌رسان واتس‌اپ از معدود اپلیکیشن‌های بین‌المللی است که هنوز زیر تیغ فیلترینگ نرفته و کاربران ایرانی به طور وسیع از آن برای ارسال عکس و ویدیو از سرکوب تظاهرکنندگان استفاده می‌کنند. روز ۲۱ٓژوئیه/۳۰ تیر، مقامات جمهوری اسلامی آغاز به مختل کردن ارتباط این پیام‌رسان کرده و موفق شدند ترافیک شبکه‌های پخش محتوای واتس‌اپ را به میزان ۹۵% پایین بکشند. نتیجتا روند ارسال عکس و فیلم دچار اختلال جدی شد و در مواردی بین ۱۵ تا ۲۰ ساعت زمان لازم بود تا منابع خبری ما موفق به فرستادن کلیپ‌های ویدیویی شوند. گزارش‌های فیلتربان در مانیتور خاموشی‌های اینترنتی در خوزستان جزییات بیشتری از اعتراضات و رویدادهای متعاقب آن را در اختیار خوانندگان می‌گذارد.
اسکرین‌شات از کاربر ایرانی که برای ارسال کلیپ در واتس‌اپ دچار مشکل شده است.
همان‌طور که قبلا در مورد سیستان‌و‌بلوچستان و تظاهرات شهر یاسوج شاهد بودیم، اینجا نیز هیچ‌یک از ابزارهای متداول سنجش ارتباط اینترنتی که ما در اختیار داریم موفق به شناسایی و ثبت این اختلال‌ها نشد.
نمای سراسری
طبق داده‌های تشخیص و تحلیل خاموشی‌های اینترنت (آیودا)، اختلال‌های سراسری عمدتا در روزهای ۲۰، ۲۲، ۲۴ٓژوئیه (۲۹ و ۳۱ تیر و ۲ مرداد) رخ داد. این اختلال‌ها بر روی سیستم (AS۴۴۲۸۵) متعلق به شرکت مهندسی صفرویک‌پرداز صورت گرفت که از از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی در تهران است و در نتیجه مشتریان آن هم دچار خاموشی شدند.
خاموشی‌های محلی
طبق داده‌های نقشه آیودا، در ماه ژوئیه بیشترین خاموشی‌ها متعلق به استان‌های قزوین، اردبیل، کرمانشاه، مازندران، فارس، اصفهان، خراسان رضوی، خوزستان، و البرز بود.
اطلاعات آیودا موفق به ثبت میزان و شدت خاموشی‌های اینترنتی در استان خوزستان طی این ماه نشد.
خاموشی‌های ارائه‌دهندگان خدمات
- AS۴۹۱۰۰ – شرکت پیشگامان توسعه ارتباطات
این سیستم متعلق به یک شرکت ارائه خدمات اینترنتی است که مشتریان‌اش در استان‌های اصفهان، البرز، کرمان، لرستان، سمنان، و تهران را دچار خاموشی کرد.
- AS۵۱۰۷۴ – شرکت گسترش ارتباطات مبنا
این سیستم متعلق به یک شرکت مخابراتی و ارائه دهنده خدمات اینترنتی است. دسترسی آن به اینترنت روز ۲۴ٓژوئیه/۲ مرداد قطع شد و کاربران آن در تهران را هم دچار کرد. دلیل این اختلال روشن نیست و مقامات ایرانی هم در این مورد توضیح ندادند.
- AS۴۲۳۳۷ – شرکت داده‌پردازی رسپینا
این سیستم در خدمت یکی از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی در ایران است. اختلال در شبکه‌های آن در فاصله ۱۸-۳۰ ژوئیه/ ۲۷ تیر- ۸ مرداد باعث قطع اینترنت کاربرانش در این استان‌ها شد: قزوین، کرمانشاه، مازندران، فارس، اصفهان، خراسان رضوی، خوزستان، البرز، کرمان، کهگیلویه‌وبویراحمد، کردستان، سمنان، تهران، و آذربایجان شرقی.
- AS۵۸۲۲۴ – شرکت مخابرات ایران (TCI)
با توجه به اینکه شرکت مخابرات یکی از مهم‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی در ایران است، اختلال‌های موقتی آن بر کاربران سراسر کشور اثر گذاشت.
اختلال در روزهای ۹ و ۲۴ٓژوئیه/ ۱۸ تیر و ۲ مرداد در این مرکز نهمین مرتبه است که ظرف یک سال گذشته اتفاق می‌افتد. قبلاً در مارس، ژوئن، ژوئیه، اوت، اکتبر، نوامبر، و دسامبر سال ۲۰۲۰ و مارس ۲۰۲۱ این مرکز دچار اختلال شبکه‌ای شده بود. مثل همیشه به مشتریان خود توضیح نمی‌دهد. کاربران در خراسان رضوی و تهران دچار این اختلال‌ها شدند.
- AS۵۷۲۱۸ – شرکت رایتل
این شرکت به سراسر کشور خدمات موبایل ارائه می‌دهد. اختلال‌های اینترنتی آن در فاصله ۲۶-۳۰ ژوئیه/۴-۸ مرداد باعث قطع و وصل اینترنت کاربران آن در تهران شد.