در نسخه مانیتور سیاستگذاری‌های ماه ژوئن، ما به آخرین خبرها از اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی در سال جدید می‌پردازیم. در این جلسه، شورای عالی فضای مجازی، مصوبه جدید معماری شبکه ملی اطلاعات را تصویب کرد و این ماه، وزیر ارتباطات، محمد جواد آذری جهرمی در اولین جلسه علنی در مجلس یازدهم با انتقاد اعضا مواجه شد.
در کنار این تحولات، ایران همچنان در حال مقابله با بحران کرونا است. بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت تا آخر ماه ژوئن، آمار مبتلایان به کرونا در ایران به ۲۲۷,۶۶۲ رسیده است.
معماری، اجزا و فهرست خدمات شبکه ملی اطلاعات به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید
شورای عالی فضای مجازی برای اولین بار در سال جاری و پس از شیوع کرونا در تاریخ ۹ تیر جلسه‌ای برپا کرد. به نقل از وبسایت این شورا، در این جلسه، معماری، اجزا و فهرست خدمات شبکه ملی اطلاعات نهایی شد و به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید. بر اساس این مصوبه جدید اجزای شبکه ملی اطلاعات شامل «شبکه‌های هسته، تجمیع و دسترسی، مراکز تبادل ترافیک، شبکه‌های توزیع محتوا، شبکه‌های اختصاصی، مراکز داده عمومی، قطب‌های مراکز داده و مرکز مدیریت و رصد است.»
متن این مصوبه هنوز منتشر نشده است، به همین دلیل اطلاعات بیشتری در رابطه با جزئیاتش در اختیار ما نیست. این مصوبه جدید به دنبال درگیری‌های بین وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی در رابطه با تکمیل شبکه ملی اطلاعات پس از قطع اینترنت در آبان سال گذشته تایید خواهد شد. شورای عالی فضای مجازی هنوز برنامه‌ریزی و مصوبات «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» که در جلسه این شورا در اسفند سال ۹۸ شروع شد را تکمیل نکرده است.
برخورد با وزیر ارتباطات در جلسه علنی مجلس
وزیر ارتباطات محمد جواد آذری جهرمی در روز یکشنبه ۱ تیرماه برای نخستین بار در جلسه علنی مجلس یازدهم حضور یافت. هدف این جلسه ارائه گزارش عملکرد این وزارتخانه بود اما وی با سوالات و انتقادات نمایندگان در رابطه با شبکه‌های اجتماعی، به خصوص اینستاگرام مواجه شد.
نمایندگان در مورد حجم ترافیک خارجی اینترنت، عدم پیشرفت در تکمیل شبکه ملی اطلاعات و کمبود حمایت از شبکه‌های بومی از طرف وزارت ارتباطات انتقاد کردند. نماینده قزوین، فاطمه محمدبیگی، پس از انتقاد از عدم تشکیل جلسات شورای عالی فضای مجازی این پرسش را مطرح کرد که: «آیا مطابق کشورهای پیشرفته مخاطبین را دسته‌بندی کرده‌اید؟ آیا اینترنت یک دانش‌آموز با یک خانم خانه‌دار نباید متفاوت باشد؟» در جواب، آذری جهرمی به کمبود مشارکت از بخش خصوصی اشاره کرد و گفت:«من از مجلس درخواست دارم مشکل خصوصی‌سازی را رفع کرده و قوانین لازم را تصویب کند.» وی همچنین افزود:«اینستاگرام به دلایل سیاست‌های ما به یک قطب سرگرمی تبدیل شده است. چون همه پلتفرم‌های دیگر از دسترس خارج هستند.»
رویدادهای این جلسه مجلس باعث نگرانی‌های جدید در رابطه با فیلتر شدن اینستاگرام شده است. فیلتربان در مورد نقش مجلس در فیلتر شدن اینستاگرام و فیلترینگ غیرهمسان اینگونه نوشته است.
۱۷۹ هزار اشتراک رایگان تلویزیون اینترنتی “واگذار” شد
در روز ۱۷ خرداد، محمد ابراهیم محمد‌پناه، معاون دولت الکترونیک اعلام کرد طرح «انتخاب هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی»، که ۸ خرداد رونمایی شده در مرحله اجرایی قرار گرفته است. به گفته محمد پناه «با مشارکت ۱۳ سرویس تلویزیون اینترنتی و ویدیویی برخط و ۲۶ اپراتور دسترسی پهنا‌باند ثابت در طرح «انتخاب هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی»، تاکنون بیش از ۱۷۹ هزار اشتراک یک ماهه رایگان تلویزیون اینترنتی به شهروندان واگذار شده است».
اما اجرای این طرح جدید باعث تجدید تنش دوباره بین صدا و سیما و وزارت ارتباطات در رابطه با وظایف مدیریتی در این زمینه شده است.
بزرگ‌ترین مرکز داده غرب و شمال غرب کشور افتتاح شد
در ۶ تیر ماه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد «بزرگ‌ترین مرکز داده منطقه غرب و شمال غرب کشور افتتاح می‌شود.» به گزارش وزارت ارتباطات «این مرکز در محیطی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع در سه طبقه با ظرفیت ۲۵۰ رک و قابل توسعه تا ۳۵۰ رک و با قابلیت نصب تعداد ۱۵۰۰ سرور فیزیکی و ۱۶۰۰۰ سرور مجازی به بهره‌برداری می‌رسد.»
این مرکز داده بخشی از زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را تشکیل می‌دهد و وزارت اطلاعات همواره تلاش می‌کند تا توسعه این بخش را برجسته کند.
«راه اندازی نمونه آزمایشی ۵G تا دو هفته آینده»
به نقل از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمد جواد آذری جهرمی در ۶ تیر: «طی دو هفته آینده نمونه آزمایشی ۵G در مرکز تحقیقات مخابرات ایران راه اندازی می‌شود.»
در حال حاضر فیلتربان قادر تایید این خبر نیست، اما ورود ۵G به ایران توسعه بزرگی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و ما تحولات در این خبر را در ماه‌های آینده مانیتور خواهیم کرد. در رابطه با ۵G شایان ذکر است که وزارت ارتباطات و سازمان صدا و سیما همواره در مورد فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ که گفته می‌شود امکان استفاده در سرویس ۵G را دارد در اختلاف هستند.
بازداشت به‌دلیل انتشار عکس بی‌حجاب در اینستاگرام
۲۷ خرداد به نقل مصاحبه با معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان رضوی، ولی قنبری، تعدادی برای «اقدام به انتشار تصاویر بی‌حجاب، مبتذل و مستهجن نموده بودند دستگیر شدند». ولی قنبری افزود هدف از این بازداشت‌ها «مبارزه با بی‌بند و باری، ابتذال و اباحه‌گری در فضای اینستاگرام» است. این خبر پیرو اعلامیه ماه پیش توسط پلیس فتا است که بر اساس آن کسانی که عکس‌های بی‌حجاب در رسانه‌های اجتماعی منتشر کنند تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.
در ماه‌های اخیر، شبکه‌های اجتماعی، به خصوص اینستاگرام، تحت انتقاد از طرفه مقامات کشور از جمله محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی قرار گرفته است. این صحبت‌ها باعث نگرانی در مورد فیلتر شدن اینستاگرام شده است. فیلتربان درباره این موضوع توضیحات بیشتری می‌دهد.
درز اطلاعات مشترکان اپراتور تلفن همراه رایتل
روز ۱۴ خرداد، به نقل از حسین فلاح جوشقانی معاون وزیر ارتباطات: «مرکز ماهر نشت اطلاعات رایتل را تایید کرد».
بر اساس اطلاعیه اپراتور رایتل «در تاریخ ۱۲ خرداد ماه سال جاری این اپراتور از طریق رسانه‌ها در جریان ادعای فردی مبنی بر در اختیار داشتن اطلاعات ۵/۵ میلیون از مشترکین خود شد.»
فرد مذکور مدعی شد از رایتل خواستار ۵ بیت کوین کرده تا از انتشار دیتا خودداری کند و آن را در اختیار رایتل قرار دهد، و پس از ممانعت رایتل از پرداخت، برای فروش دیتا از طریق اینترنت به مبلغ یک هزار دلار اقدام کرده است که رایتل این مذاکره و درخواست را قویا تکذیب می‌کند.
این اپراتور اعلام کرده تاکنون هیچ سندی به جز ۹ مورد منتشر شده مبنی بر دزدیده شدن اطلاعات ۵/۵ میلیون مشترک این اپراتور به دست نیامده که نتیجه بررسی این موردها نشان می‌دهد ۶ رکورد بسیار قدیمی بوده (سال ۹۴ و پیش از آن) که عملاً این مشترکین دیگر در شبکه رایتل فعال نیستند. از تعداد دیتای اعلام شده، سه مورد فعال است که نشان می‌دهد اطلاعات مورد بحث بسیار قدیمی است…»
نشت داده در ایران مرسوم است و کمبود قانون جامع برای حفاظت از داده هر باره این مشکل را برای کاربران سخت‌تر می‌کند.
روح‌الله زم مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز محکوم به اعدام شد
روز ۱۰ تیر غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه ایران اعلام کرد روح‌الله زم، مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز به اتهام فساد فی‌الارض به اعدام محکوم شده است. وی افزود این حکم غیر قطعی و قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.
سپاه پاسداران روح‌الله زم را در مهر سال گذشته دستگیر کردند و کانال تلگرامی آمدنیوز توسط سپاه ضبط شده است.