پس از وعده‌های مکرر درباره رفع یا بهبود وضعیت سانسور در ایران، مسعود پزشکیان کاندیدای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خود را معرفی کرد. سیدستار هاشمی، کاندیدای پیشنهادی پزشکیان، به‌عنوان فردی نزدیک به آذری‌جهرمی شناخته می‌شود. او بیشتر به‌عنوان شخصی محتاط، محافظه‌کار و «دنباله‌رو» شناخته می‌شود تا «پیشرو و عملگرا» که این ویژگی‌ها احتمالاً باعث می‌شود قدرت تصمیم‌گیری سریع و مستقلی نداشته باشد.
هاشمی در توسعه موبایل‌ها و سیستم‌عامل‌های بومی نقش مهمی داشته و معتقد است که باید سیاست‌های کلان شبکه ملی اطلاعات، مصوبات شورای عالی فضای مجازی و برنامه توسعه هفتم به‌طور کامل پیاده‌سازی شود.
برنامه‌های سیدستار هاشمی برای وزارت ارتباطات بر اساس سه محور کلان «سیاست‌های بالا‌دستی و قوانین»، «وضعیت موجود» و «چالش‌ها» تدوین شده است. هدف اصلی او تکمیل شبکه ملی اطلاعات است. اما او در برابر مشکلاتی مانند فیلترینگ، اختلال در شبکه و حتی قطع اینترنت که از مهم‌ترین درخواست‌های کاربران و رای‌دهندگان بود، به‌طور کامل سکوت کرده و هیچ پاسخی به این مسائل ارائه نداده است.
در عوض، او با تأکید بر اجرای قانون توسعه هفتم، مصوبات شورای عالی فضای مجازی، بیانیه گام دوم انقلاب که توسط آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی منتشر شد و موارد مشابه، خود را موظف به برقراری «حاکمیت ملی» و «صیانت از ارزش‌های اسلامی-ایرانی در فضای مجازی» و توسعه شبکه ملی اطلاعات و فیبر نوری کرده است.
این در حالی است که او سابقه علمی خوبی دارد و در سطح آکادمیک عمدتاً روی هوش مصنوعی و استفاده از آن برای شناسایی بدافزارها و سیستم‌های دفاعی کار کرده است.
با وجود وعده‌های فراوان در مورد رفع فیلتر، هاشمی تاکنون کوچک‌ترین برنامه‌ای برای هر نوع تغییری در سانسور اینترنت ارائه نداده است و با توجه به برنامه‌های او می‌توان نتیجه گرفت که او به‌طور کامل برنامه‌های مورد تأیید آیت‌الله خامنه‌ای را اجرا خواهد کرد.
کاربران ایرانی، تحریم و فیلترینگ را بزرگترین مشکل خود می‌دانند و در این زمینه دو کارزار جمع‌آوری امضا به راه انداخته‌اند: یکی با عنوان «مخالفت با تحریم‌های فناوری علیه مردم ایران» که بیش از چهار هزار امضا دارد، و دیگری با عنوان «مطالبه رفع فیلترینگ فوری اینترنت از دولت دکتر پزشکیان» که بیش از ۳۴ هزار امضا جمع‌آوری کرده است.
سانسور و فیلترینگ موضوعی بسیار حساس برای جامعه آزادی اینترنت است. انجمن تجارت الکترونیک تهران تاکنون سه گزارش در مورد آثار مخرب سانسور و فیلترینگ بر حق دسترسی به اینترنت منتشر کرده است. با این وجود، کاندیدای وزارت ارتباطات در برنامه خود هیچ اشاره‌ای به این مشکل بزرگ و درخواست‌های شهروندان نکرده است.
وزیر بعدی کیست؟
سیدستار هاشمی در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ به‌عنوان وزیر ارتباطات دولت مسعود پزشکیان برای رای اعتماد به مجلس معرفی شد. او از سوی محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر وقت ارتباطات، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وارد شد و به‌عنوان معاون نوآوری شرکت ارتباطات زیرساخت منصوب گردید.
پیش از این، او از سال ۱۳۹۳ به‌عنوان مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات فارس و از سال ۱۳۹۵ به‌عنوان معاون فناوری شرکت ارتباطات زیرساخت فعالیت کرده است.
عمده‌ترین دستاورد‌ها و فعالیت‌های او در وزارت ارتباطات عبارت‌اند از:
- حمایت از ﺗﻮﻟﯿﺪ گوشی ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ایرانی
- ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺑﻮﻣی ﺻﻨﻌﺖ ﻓﺎوا در ﻗﺎﻟﺐ بومی‌سازی ﺗﺠﻬﯿﺰات
- تدوین نقشه راه و راه اندازی اینترنت نسل پنجم
- ﺗﺪوﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪ راه ملی ﻫﻮش مصنوعی کشور
- بازطراحی، راه‌اندازی و بهره‌ورداری از پروژه سامانه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻨﯿﺖ اطلاعات شرکت ارتباطات زیرساخت
اختراع دوباره چرخ؛ نقش هاشمی در توسعه گوشی‌های موبایل و سیستم‌عامل بومی
سیدستار هاشمی نقش مهمی در توسعه تولید گوشی‌های موبایل بومی و سیستم‌عامل بومی موبایل داشته است. او در خرداد ۱۴۰۲ در گفت‌وگویی با روزنامه همشهری اعلام کرد که تا سال ۱۴۰۴ دو میلیون گوشی ایرانی با سیستم‌عامل بومی در کشور تولید خواهد شد.
تولید سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای ایرانی از بخش‌های کلیدی لایه اپلیکیشن شبکه ملی اطلاعات است. بر اساس بند ۱۸ اهداف عملیاتی سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، تولید و توسعه سیستم‌عامل تلفن همراه هوشمند یکی از اهداف این شبکه است.
در گزارشی که فکت‌نامه در آذر ۱۴۰۱ منتشر کرد، اندروید ملی به‌عنوان «سیستم‌عاملی که با سفارشی‌سازی اندروید اصلی برای مصرف داخلی ساخته شده» توصیف شده است. این سیستم‌عامل در واقع یک سامانه جدید نیست و فقط بخش‌هایی از آن بر اساس سیاست‌های جمهوری اسلامی سفارشی‌سازی شده است. از جمله این تغییرات می‌توان به حذف گوگل‌پلی و جایگزین کردن برنامه‌های ایرانی اشاره کرد.
هاشمی در مهر ۱۳۹۹ در گفت‌وگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی از سیاست رجیستری موبایل دفاع کرد و آن را یکی از پیش‌نیازهای مهم «باندلینگ» معرفی کرد؛ به این معنا که اگر فردی گوشی تولید داخل را خریداری کند، می‌تواند از امکانات و ظرفیت‌های ویژه‌ای که توسط اپراتورها برایشان در نظر گرفته شده، بهره‌مند شود. او همچنین خبر داد که مجموعه ارگ جدید در تولید مودم‌های داخلی موفق بوده و از راه‌اندازی خط تولید گوشی تلفن همراه در داخل کشور خبر داد. علاوه بر این، او اعلام کرد که شرکت «اورود» که در کشور چین خط تولید فیچر فون دارد، در حال انتقال این خط تولید به داخل ایران و استقرار آن در پاکدشت است.
اینترنت طبقاتی
در دوران مسئولیتش در وزارت ارتباطات، سیدستار هاشمی از حامیان اینترنت طبقاتی بوده است. او در مهر ۱۴۰۰ در گفت‌وگویی با شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی از راه‌اندازی سامانه‌ای برای دریافت اینترنت رایگان برای معلمان، اساتید دانشگاه، طلاب و دانشجویان خبر داد.
اینترنت طبقاتی به روشی تبعیض‌آمیز برای ارائه اینترنت به شهروندان اطلاق می‌شود که بر اساس معیارهایی همچون سن، شغل و جنسیت، دسترسی شهروندان به اینترنت متفاوت خواهد بود. به این ترتیب، ممکن است افراد هزینه‌های متفاوتی برای دسترسی به اینترنت پرداخت کنند یا سطوح مختلفی از دسترسی به آن را تجربه کنند.
موضع جامعه مدافعان آزادی اینترنت
بررسی‌های فیلترواچ نشان می‌دهد که عمده جامعه فعالان مدافع آزادی اینترنت شناخت دقیقی از سیدستار هاشمی ندارند. با این وجود، برخی از این فعالان امیدوارند که با توجه به وعده‌های مسعود پزشکیان برای رفع فیلتر، وزیر بعدی ارتباطات در این زمینه اقداماتی انجام دهد. با این حال، بخشی از این جامعه او را وابسته به آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات دولت دوم حسن روحانی، می‌دانند و معتقدند که هاشمی نیز در مسیر توسعه شبکه ملی اطلاعات و پیاده‌سازی سیاست‌های کلان شورای عالی فضای مجازی گام برمی‌دارد.
به نظر می‌رسد مدافعان آزادی اینترنت، او را فردی در خدمت قدرت، محافظه‌کار و تابع دستورالعمل‌ها می‌دانند.
برنامه‌های کاندیدای وزارت
نسخه‌ای از برنامه‌های سیدستار هاشمی وزیر پیشنهادی دولت پزشکیان برای وزارت ارتباطات به دست فیلترواچ رسیده است. این برنامه بر اساس سه محور کلان سیاست‌های و قوانین بالا دستی، وضعیت موجود و چالش‌ها اقدام به طراحی اهدافی کرده که راهبر کلی آن تکمیل شبکه ملی اطلاعات است.
سیدستار هاشمی در برابر مشکلات ناشی از فیلترینگ، اختلال در شبکه و حتی قطع اینترنت که یکی از بزرگترین خواسته‌های کاربران و رای دهنده‌ها بود، به شکل کامل سکوت کرده و ترجیح داده تا با نادیده گرفتن این موضوع برای آن پاسخی نداشته باشد.
در عوض، او با تکیه به اجرای قانون توسعه هفتم، مصوبات شورای عالی فضای مجازی، بیانیه گام دوم انقلاب و مواردی از این دست خود را موظف به ﺑﺮﻗﺮاری «حاکمیت ملی» و «ﺻﯿﺎﻧﺖ ازارزشﻫﺎی اﺳﻼمی-اﯾﺮانی در ﻓﻀﺎی ﻣﺠﺎزی، و توسعه شبکه ملی اطلاعات» و شبکه فیبر نوری کرده است.
از برنامه‌های او روشن است که وی میان شبکه جهانی اینترنت و شبکه ملی اطلاعات که به‌عنوان اینترانت شناخته می‌شود، تفاوت قائل است. او در بخشی از برنامه‌های خود وعده داده است که با توسعه شبکه ملی اطلاعات و فیبر نوری، شاخص سرانه سرعت اتصال به «شبکه جهانی اینترنت و شبکه ملی اطلاعات» را افزایش دهد.
با این حال، بر اساس برنامه ارائه‌شده، مشخص نیست که سیاست او در قبال تفکیک ترافیک و کاهش پهنای باند چیست؟ به عبارت بهتر، در صورتی که مصوبات و قوانینی که در رابطه با کاهش پهنای باند و سرعت شبکه جهانی اینترنت در حال حاضر وجود دارد و او خود را ملزم به اجرای آن‌ها می‌داند، چگونه می‌تواند سرعت اینترنت را افزایش دهد؟
او در برنامه خود کندی توسعه شبکه ملی اطلاعات، نداشتن برنامه مشخص برای توسعه زیرساخت‌ها، تحریم‌های بین‌المللی، مشکلات امنیتی نفوذ و هک که باعث نقض حریم خصوصی می‌شود، پیشرفت نکردن پروژه ابر دولت، نبود فرماندهی واحد برای حکمرانی فضای مجازی، مهاجرت نیروهای متخصص و موارد دیگر را به‌عنوان چالش‌های پیش‌روی خود مطرح کرده است.