در ماه آوریل اختلالهای اینترنتی در ایران پردامنه و طولانی بودند و تأثیر آنها در قیاس با ماههای پیش عمیقتر احساس میشد.
بیشترین اختلالها در استانهای تهران، اردبیل، و فارس روی داد. همانطور که نمودارهای زیر نشان میدهد، کاربران در اردبیل و فارس دچار خاموشیهای شدیدی شدند که گاه تا چند روز ادامه داشت. در استان تهران نیز چندین مورد خاموشی داشتیم که هرچه به پایان ماه نزدیکتر میشدیم شدت و تعداد آنها بیشتر میشد. در نقاط مختلف کشور، بعضی از خاموشیها که از اوایل آوریل شروع شده بودند هنوز هم ادامه دارند و کاربران را در تمام این ماه از اینترنتِ جهانی محروم کردند. در یک مورد، شرکت خدمات اینترنتیِ «افرا رسا» دچار خاموشی طولانی شد و مشترکان آن از تاریخ نهم آوریل/۲۰ فروردین ۱۴۰۱ تا کنون به اینترنت دسترسی ندارند. خاموشیهای طولانیِ مشابهی در دیگر شبکهها میان هفتم و دهم آوریل/۱۸ تا ۲۱ فروردین ۱۰۴۱ رخ داد.
برای شناسایی و تحلیل این خاموشیها، ما از ابزارهای متداول بینالمللی که در سنجش ارتباط شبکهها به کار میروند استفاده میکنیم. در مورد ارتباطهای اینترنتی در ایران، ما هنوز ابزارهای لازم و سیستمهای مورد نیاز در اختیار نداریم که قادر شویم به طور دقیق ماهیت و ابعاد اختلالهای اینترنتی را شناسایی و به خوبی درک کنیم. هر زمان که در اینترنت جهانی و شبکه داخلی اختلالی رخ دهد، همهی ارتباطات آنلاین قطع میشوند و کاربران ایرانی در خاموشی کامل فرو میروند. با توجه به پیشرفتِ هرچه بیشترِ شبکه ملی اطلاعات به دست دولت، بیش از پیش لازم میشود که مدافعان آزادی اینترنت در راه ابداع ابزارها و شیوههای شناسایی و سنجش قطع ارتباطات ــ نه تنها ارتباط با اینترنت جهانی بلکه ارتباطات داخلی نیز ــ تلاش بورزند. این ابزارها سپس در اختیار کنشگران و گزارشگران قرار خواهد گرفت تا به شکلی دقیقتر و همهجانبهتر تهدیدهای موجود علیه حقوق ایرانیان در فضای مجازی را درک کنند.
خاموشیهای منطقهای
همانطور که گفتیم، طبق دادههای تشخیص و تحلیل خاموشیهای اینترنت (آیودا) ، بیشترین خاموشیهای آوریل در استانهای تهران، اردبیل، و فارس رخ داد.
خاموشیهای مستمر استان اردبیل از ۲۲ آوریل/۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ شروع شد.
کاربران استان فارس دچار یک خاموشی طولانی از ۱۱ آوریل تا پایان این ماه شدند.
کاربران در استان تهران در روزهای ۹، ۲۱، ۲۴ ۲۹ آوریل (۲۰ فروردین، ۱، ۴، و ۹ اردیبهشت) خاموشیهای متعددی را تجربه کردند. شدت خاموشی ۲۹ آوریل تا پایان ماه مدام افزایش پیدا کرد.
خاموشیهای شرکتهای ارائهدهندهی خدمات اینترنتی
AS202391، شرکت افرا رسا یک اپراتور شبکه است. اختلالهای شبکهی این شرکت برای مشترکان در استان فارس بیشتر روزهای آوریل را در بر میگرفت.
AS1756، شرکت شیراز همیار از ۱۶ تا ۱۷ آوریل (۲۷ تا ۲۸ فروردین) کاملاً آفلاین شد. این اختلال بر کاربران استان فارس اثر گذاشت.
AS6736، پژوهشگاه دانشهای بنیادی یک مؤسسهی آموزشی است. این پژوهشگاه از ۹ آوریل/۲۰ فروردین ساعت ۲۱:۱۵ به وقت استاندارد جهانی تقریباً به طور کامل ارتباطش را با اینترنت از دست داد و کاربران آن در استان تهران را دچار اختلال کرد.
AS41881، گروه فناوا یک شرکت ارائهدهندهی خدمات اینترنتی در تهران است. اختلالهای آن بر کاربران تهران اثر گذاشت.