نسخه انگلیسی
دسترسی‌پذیری
اندازه متن
100%

مانیتور شبکه‌ها ـ آوریل ۲۰۲۱

پس از استقبال زیاد از «کلاب‌هاوس»، این اپلیکیشن فیلتر می‌شود.

خبر مهم در ماه آوریل این بود که اپلیکیشن «کلاب‌هاوس» که ویژه‌ی گفتگوهای صوتی است توسط مقامات دولتی فیلتر شد. کلاب‌هاوس از طریق تشکیل اتاق‌های بحث و گفتگو به شدت مورد استقبال قرار گرفته است و با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری، شرکت‌کنندگان در این اتاق‌ها مسائل اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی را به بحث می‌گذارند. بالا رفتن تعداد کسانی که به کلاب‌هاوس پیوستند از چشم مقامات دولتی پنهان نماند. این استقبال به خاطر مشارکت کنشگران شناخته شده و چهره‌های سیاسی معروف، از جمله اعضای کابینه‌ی حسن روحانی، در این اتاق‌های بحث بود. 

پس از استقبال بی‌سابقه‌ای که از کلاب‌هاوس شد، و به دنبال‌ بحث‌ها و مناظره‌های پر سروصدایی که در آن ها مقامات عالی‌رتبه‌ی دولتی مشارکت کردند و مورد انتقاد شدید خبرنگاران، ناراضیان، و نمایندگان جامعه‌ی مدنی قرار گرفتند، سرانجام مقامات بر آن شدند که این اپلیکیشن باید فیلتر شود. روز ۹ آوریل/۲۰ فروردین، کلاب‌هاوس روی اپراتورهای همراه اول ، ایرانسل، و شرکت مخابرات از دسترس خارج شد. هنوز هیچ یک از مقامات دولتی مسئولیت این سانسور را به عهده نگرفته اند. این سلب مسئولیت بدین جهت جای شگفتی دارد که قبلا در چنین مواردی میان نهادها رقابت در می‌گرفت و قوه قضاییه، کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، و گاه حتی خود کابینه‌ی روحانی سعی می‌کردند به تنهایی خود را پیشتاز مسدود کردن اپلیکیشن‌های خاطی نشان دهند.

از لحاظ روش‌شناسی، ما در گزارش‌های پیشین برای ردیابی اختلال‌های شبکه‌ای در سطح سیستم‌های مستقل (ASes) از نقشه هوشمند اوراکل (OIM) استفاده می‌کردیم، اما سرویس نقشه اوراکل اکنون متوقف شده است و تیم فیلتربان از این‌پس از اطلاعات مرکز تحلیل داده‌های کاربردی اینترنت (CAIDA) سود می‌گیرد که ابزار مؤثری برای تشخیص و تحلیل خاموشی‌های اینترنت (آیودا) (IODA) است. 

نمایه ارتباطات اینترنتی در طول ماه آوریل

۱ آوریل/ ۱۲ فروردین ـ اختلال‌های محلی در چند استان

بر اساس داده‌های آیودا، در استان‌های قزوین، آذربایجان غربی، خوزستان، اردبیل، کردستان، یزد، و چهارمحال‌وبختیاری کاربران دچار مشکل در ارتباط با اینترنت شدند. درباره‌ی منشا این اختلال‌ها اطلاعات چندانی در دست نیست. 

۹ آوریل/۲۰ فروردین ـ مسدود شدن کلاب‌هاوس پس از اقبال زیاد از سوی کاربران

فیلتر شدن کلاب‌هاوس مهم‌ترین رویداد آوریل در ارتباط با موضوع سانسور در ایران بود. استقبال از کلاب‌هاوس وقتی بسیار گسترده شد که گزارشگران با به راه انداختن اتاق‌های بحث درست قبل از انتخابات ریاست جمهوری، پیرامون مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به بحث و گفتگو پرداختند. این اتاق‌ها میزبان مناظره‌های داغ میان کنشگران شناخته‌شده، اعضای کابینه‌ی روحانی، از جمله وزیر ارتباطات محمد جواد آذری جهرمی، و دیگر برگزیدگان رژیم بود. چیزی نگذشت که مدارای مسؤلان دولتی در برابر کلاب‌هاوس به پایان رسید و سه اپراتور بزرگ همراه اول، ایرانسل، و شرکت مخابرات این اپلیکیشن را روز ۹ آوریل از دسترس کاربران خارج کردند. 

هیچ نهاد دولتی مسئولیت فیلتر کردن کلاب‌هاوس را به عهده نگرفت. این نکته بدین لحاظ جالب بود که در موارد پیشین، قوه قضاییه و کارگروه تصدیق محتوای مجرمانه بر سر اینکه کدام‌شان زودتر دست به تنبیه و مسدود کردن اپلیکیشن خاطی بزنند با یکدیگر مسابقه می‌گذاشتند و در این رقابت گهگاه وزارت ارتباطات هم وارد عمل می‌شد. این بار اما وزارت ارتباطات مسدود کردن کلاب‌هاوس را انکار کرد، و هیأت وزیران نیز طی نامه‌ای به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) از این سازمان دلیل فیلتر شدن کلاب‌هاوس را از اپراتورها جویا شود و هشدار داد چنانچه این قطع دسترسی بیش از یک هفته به درازا بکشد، آنها را جریمه می‌کند. با این کار، دولت و وزارت ارتباطات از زیر مسئولیت سانسور کلاب‌هاوس شانه خالی کردند.

روز ۹ آوریل یک منبع مطلع به فیلتربان اطلاع داد که ماموران حراست بودند که همراه اول، ایرانسل، و شرکت مخابرات را مجبور کردند تا کلاب‌هاوس را در سطح دی‌ان‌اس (DNS)  از دسترس خارج کنند.

۱۳ آوریل/۲۴ فروردین، خبرگزاری انتخاب که به خانواده اکبر هاشمی رفسنجانی نزدیک است جلسه‌ای با فائزه رفسنجانی ترتیب داد. تعداد شرکت‌کنندگان بسیار بالا بود، بیش از ۱۲ هزار نفر در اتاق‌های موازی حضور پیدا کردند تا به سخنان دختر اکبر هاشمی گوش بسپارند. این استقبال بی‌سابقه نشان داد که حتی فیلتر کردن کلاب‌هاوس هم نمی‎تواند از محبوبیت این اپلیکیشن تازه از راه رسیده کم کند. 

۲۴ آوریل/۴ اردیبهشت، رگولاتوری مسدود کردن کلاب‌هاوس را تایید کرد. اما در ۱۱ اردیبهشت دیوان عدالت اداری دستور داد تا مصوبه دولت برای جریمه‌ی اپراتورها به جرم مسدود کردن کلاب‌هاوس عملی نشود.

۱۵ آوریل/۲۶ فروردین ـ اختلال‌های محلی در مناطق مختلف

طبق داده‌های آیودا، در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، قم، سمنان، کهگیلویه و بویراحمد، آذربایجان شرقی، زنجان، مرکزی، کردستان، و چهارمحال‌و بختیاری، کاربران با اختلال‌های اینترنتی مواجه شدند. هنوز درباره دلایل این قطع ارتباطات  اطلاعاتی در دست نیست.

۲۷ آوریل/ ۷ اردیبهشت ـ اختلال‌های جدی برای کلاب‌هاوس در آسیاتک و پارس‌آنلاین

در این روز، فیلتربان مواردی جدی از غیرقابل دسترس بودن کلاب‌هاوس را مشاهده کرد که در دو مورد، در دو شرکت بزرگ خدمات اینترنتی یعنی آسیاتک و پارس‌آنلاین، نرخ از دست دادن واحدهای اطلاعات (packet loss) به ۷۵% رسید.

۲۸ آوریل/۸ اردیبهشت ـ توضیحات فرماندار فنوج درباره‌ی قطعی‌های اخیر اینترنت

مشتاق‌احمد ریگی فرماندار شهرستان فنوج در استان سیستان و بلوچستان گفت که اکثر خاموشی‌های اینترنتی در منطقه‌ی او «بین‌المللی» است و «بیشتر قطعی‌های اینترنت در پی قطع کردن کابل فیبر نوری که از روی زمین رد می‌شود رخ داده و این یعنی افرادی هستند که عامدانه چنین قطعی‌هایی را رقم می‌زنند.»

ریگی اخیرا خبرساز شده بود زیرا در شهر او خاموشی‌های متعدد اینترنت به وقوع پیوسته بود و همین خاموشی‌ها باعث شده بود که دانش‌آموزان برای دسترسی به اینترنت مجبور به سفر شوند. او همچنین گفت مشارکت در کلاس‌های آنلاین بسیار پایین بوده و تا مشکلات زیرساختی حل نشوند وضع به همین منوال خواهد بود.

استان سیستان و بلوچستان پایین‌ترین نرخ پوشش اینترنت در کشور را دارد و به طور ادواری دچار خاموشی‌های اینترنت می‌شود. در بعضی از موارد، به ویژه به هنگام  اعتراضات مردمی و بحران‌های سیاسی این خاموشی‌ها به دست مقامات دولتی انجام می‌گیرد. 

 

author avatar
pana
Small Media
اندازه نوشته‌ها
100%