هفت گام برای امنیت دیجیتال
انجمن حمایتگری در خرداد ماه امسال آکادمی قطعی اینترنت را راه انداخت. این آکادمی شامل ۱۰ دوره است که به ۸ زبان مختلف از جمله فارسی عرضه میشود. شرکت در این دورهها رایگان است. دورهها را پیشروهای این صنعت برای فعالان اجتماعی، روزنامهنگاران و به طور کل هر کس که تحت تاثیر قطعی اینترنت قرار میگیرد طراحی میکنند.
تا امروز دو دوره از این آکادمی راهاندازی شده است. اولین دوره «مستندسازی موارد نقض حقوق بشر در زمان قطع اینترنت» نام دارد که با همکاری ویتنس (WITNESS) تهیه شده است. این دوره به شما آموزش میدهد که چطور در زمان قطع اینترنت موارد نقض حقوق بشر را به شکلی امن و موثر، مستند سازی کنید. این دوره برای کنشگران مردمی تهیه شده است و توصیههایی کاربردی ارائه میدهد که برای افراد و یا سازمانهای کوچک با منابع محدود قابل استفاده باشد.
دومین دوره که با همکاری «رصدخانه آزاد دخالت در شبکه» (OONI) تهیه شده «ارزیابی سانسور اینترنتی از طریق ابزارهای OONI و داده باز» نام دارد. در این دوره یاد میگیرید که چگونه سانسور اینترنتی را با استفاده از ابزارهای OONI اندازهگیری کنید. همچنین درباره نحوه دسترسی به دادههای OONI در مورد سانسور اینترنتی در سراسر جهان و چگونگی تفسیر این دادهها خواهید آموخت. در این پست وبلاگ گفتگویی داشتیم با ماریا زاینو تا به ما بگوید دقیقا در این دوره چه میآموزیم.
دورههای انجمن حمایتگری همه رایگان هستند و کافی است برای شرکت در این دورههای یک حساب کاربری درست کرده و در دورهها ثبتنام کنید. پس از پایان دوره، مدرک پایان دوره نیز برای شما صادر خواهد شد.
فراگیری استفاده از تلفن همراه هوشمند و برنامهها و اپلیکیشنهای متنوع آن، اگرچه در نبود رسانههای آزاد به سازماندهی و اطلاعرسانی معترضان در ایران کمک کرده است اما امکان رصد و رهگیری آنان را نیز بیش از پیش در اختیار نیروهای امنیتی و سرکوبگر قرار داده است. برای کمک به کاهش خطرات امنیتی استفاده از تلفن همراه، «ایران در خاموشی» با کمک کارشناسان امنیت دیجیتال خود جعبه ابزار همراهی را برای شرکت در اعتراضات فراهم کرده است. در متن پیش رو به چرایی گردآوری این مجموعه و معرفی بخشهای مختلف آن میپردازیم.
از اعتراضات خونین آبان ۹۸ تا خیزش سراسری «زن، زندگی، آزادی» چه در احضار فعالین سیاسی و روزنامهنگاران و ضبط وسایل ارتباطی آنان و چه در دستگیریهای خیابانی، شاهد پروندهسازیهایی براساس اطلاعات و مستندات استخراجشده از تلفن همراه و اقدامات مجازی آنها بودهایم. دسترسی نیروهای امنیتی به این محتویات، در مواردی به صدور احکام سنگین و حتی اعدام برای متهمین را در پی داشته است. بر اساس گزارش «کمیته پیگیری وضعیت زندانیان»، در اعتراضات اخیر نیز دست کم یک نفر براساس فیلمهایی که از گوشی موبایل او استخراج شده و همچنین محتویات اینستاگرامش به اعدام محکوم شده است. هرچند براساس گزارشهای غیررسمی معتقدیم که تعداد افرادی که با مستندات برگرفته شده از تلفن همراه به زندان محکوم شدهاند، در حال حاضر بسیار بیشتر است.
در این رابطه میتوان گفت که، تقریبا تمام دادههای موجود در تلفنهمراه نظیر ویدیو، عکس، نوشته، تاریخچهی مرورگر و سایتهای بازدیدشده، تاریخچهی موتور جستجو، گفتگوهای ذخیره شده در برنامههای پیامرسان، ایمیلهای تبادل شده و موقعیت مکانی برای پروندهسازی علیه شرکتکنندگان در اعتراضات و فعالین سیاسی و مدنی، مورد استفاده قرار گرفته است. اما اینها همهی اطلاعاتی که سرویسهای امنیتی در ایران از طریق تلفن همراه کاربران به آن دسترسی دارند، نیستند؛
اخیرا نشریه معتبر اینترسپت در گزارشی تفصیلی به افشای سامانهای به نام «سیام» پرداخته که نهادهای امنیتی به به کمک آن تلفن همراه کاربران را از راه دور کنترل و ردیابی میکنند.
بر اساس این گزارش، سامانه سیام که زیرمجموعه «سازمان تنظیم مقرارات و ارتباطات رادیویی» است، به دادههای بیشماری از جمله مشخصات فردی همچون نام و شماره ملی، آدرس خانه و محل کار، تاریخچهی کاملی از محلهای استقرار و همچنین اطلاعات و آی پی آدرس تمام شبکههای وای فایی که کارابر یک تلفن همراه از طریق آن به اینترنت متصل شده است، دسترسی داشته و این اطلاعات را در صورت نیاز در اختیار نیروهای امنیتی قرار میدهد.
این همه، استفاده از تلفنهمراه و به خصوص گوشیهای هوشمند را برای فعالین سیاسی و اجتماعی، روزنامه نگاران، فعالین فضای مجازی و در نهایت معترضان حاضر در خیابان، به رفتاری پر خطر بدل کرده است. اما گرچه نیروهای سرکوبگر به پشرفتهای تکنولوژیک چشمگیری دست پیدا کردهاند، مدافعان حقوق دیجیتال و آزادی بیان و هواداران حریم خصوصی نیز بیکار ننشستهاند. در واقع گروههای مختلفی با کار روی پروتکلهای امن و استفاده از آنها، ابزارهایی را برای کاهش مخاطرات استفاده از گوشیهای هوشمند و پایین آوردن احتمال رصد و رهگیری، توسعه دادهاند.
جعبه ابزار همراه ایران در خاموشی
«ایران در خاموشی»، مجموعهای از این ابزارها را به همراه توصیههای کارشناسان امنیت دیجیتال تدوین کرده است تا به بالا بردن امنیت دیجیتال و حفظ حریم خصوصی کاربران در ایران کمک کند. گرچه این توصیهها برای زندگی روزمره و عادی شما نیز مفید هستند اما به طور خاص برای شرکت در تظاهرات و تجمعات اعتراضی طراحی شدهاند. این مجموعه در سه بخش مجزا دسته بندی شده است.
آمادگی پیش از حضور در تظاهرات
بخش اول، اقدامات و آمادگی پیش از حضور در تجمعات است. این بخش با تمرکز بر ایجاد ارتباط امن از طریق اپلیکیشنهای مطمئن به تبیین اصول پایهای امنیت دیجیتال پرداخته است. این تاکید از آن روست که یک ارتباط غیرامن میتواند به دستگیری کاربر حتی پیش از حضور در هر تجمعی بیانجامد. همچنین ارتباطات از طریق اپلیکیشنهای های پیامرسان داخلی و غیرامن میتواند علاوه بر شما، امنیت همراهان و مجوعهای که با آن در ارتباط هستید را به خطر بیندازد.
این بخش همچنین دارای توصیهها و آموزشهایی برای رمزگذاری پیامها، پاکسازی و خروج از حسابهای کاربری شبکههای اجتماعی، پاکسازی دادههای مهم از روی گوشی و استفاده از رمزهای دو مرحلهای و پیچیده برای جلوگیری از دسترسی به حسابهای کاربری شما توسط نیروهای امنیتی است. بررسی کوتاهی درباره دو اپلیکیشن تلگرام و واتساپ، که پرکاربردترین پیامرسانها در میان کاربران ایرانی هستند، از دیگر قسمتهای این بخش به شمار میرود.
نکات امنیت دیجیتال هنگام حضور در تظاهرات
بخش دوم این دفترچهی راهنما شامل توصیهها و ترفندهایی برای حضور در تظاهرات است. همواره شنیدهایم که بهترین گزینه برای شرکت در تجمعات و مناطق پرخطری از این دست، به همراه نبردن گوشی تلفن همراه است. اما در صورت همراه بردن گوشی بهتر است ملاحظاتی را در نظر بگیرید. نکاتی که در این بخش عنوان شده، ممکن است به کاهش احتمال ردگیری شما به وسیله تلفن همراه یا تکنولوژی شناسایی چهره کمک کند. همچنین ابزارهایی ارتباطی معرفی شده است تا در صورت قطع کامل و یا منطقهای اینترنت، ارتباط خود را با همراهانتان از دست ندهید و بتوانید اخبار و محتوای جمعآوری شده در اعتراضات را تا زمان دسترسی به اینترنت، به صورت آفلاین دست به دست کنید. ابزارهایی نیز برای فرستادن پیام اضطراری یا آخرین موقعیت مکانی شما قبل از بازداشت در این قسمت ارائه شده است.
اقدامات پس از تظاهرات و ضبط گوشی
بخش پایانی این جعبه ابزار همراه، به ملاحظات پس از تظاهرات، دستگیری احتمالی و اقداماتی که پس از ضبط تلفن همراه توسط نیروهای امنیتی میتوانید انجام دهید میپردازد. ابزار و آموزشهایی برای پاک کردن اطلاعات گوشی از راه دور، عوض کردن رمزهای عبور و نحوه صحیح انتشار اخبار و تصاویر تظاهرات در این قسمت در نظر گرفته شده است.
اگرچه نمیتوان به تمامی به ابزاری که در این مجموعه معرفی شده و اساسا به هر برنامه ای در دنیای دیجیتال اعتماد کامل کرد، با وجود اینکه نیروهای سرکوبگر با توسعه ابزار رصد و مقابله با معترضان به طور مداوم به روزرسانی میشوند، و حتی اگر بسیاری از نکاتی که در این جعبه ابزار عنوان شده به نظر ساده و پیش پا افتاده میرسند، رعایت همین نکات ساده میتواند امنیت دیجیتال شما و همراهانتان را به شکل معناداری افزایش دهد.
کلام آخر این که برای رسیدن به فردای روشن، در کنار داشتن شور و امید، باید مراقب خود و اطرافیان نیز بود و در دورهای که بخش قابل توجهی از کنشهای روزمرهی ما در فضای مجازی صورت میگیرد، رعایت اصول پایهای امنیت دیجیتال باید از اولیتهای این مراقبت باشد.
پیامرسان جمی (Jami) یکی از برنامههایی است که میتوانید برای بهبود حریم خصوصی و امنیت خود در هنگام برقراری ارتباط با افراد دیگر دانلود کنید. از ویژگیهای آن میتوان به چت متنی فردی و گروهی، تماس های ویدیویی برای جلسات و اشتراک گذاری صفحه نمایش اشاره کرد. جمی از طریق اتصال همتا به همتا کار میکند و به دلیل عدم اتکا به سرور مرکزی، حریم خصوصی و سرعت پیامها را افزایش می دهد. جمی به شما این امکان را می دهد که پیامهای رمزگذاری شده ارسال و دریافت کنید و تماسهای ویدیویی رمزگذاری شده را نگه دارید. جمی حتی میتواند زمانی که اینترنت قطع میشود با اجازه دادن به شما برای ارسال مستقیم پیام به افراد دیگر استفاده شود. این امکان فقط در صورتی کار میکند که مخاطب شما در فاصله ۶ متری از شما باشد.
برای جزییات بیشتر، لطفا راهنمای زیر را بخوانید.
جمی (Jami) چیست؟
جمی یک برنامه پیامرسانی و تماس ویدیویی رمزگذاریشده است که به کاربران امکان میدهد پیام ارسال کنند، تماس برقرار کنند، تماس ویدیویی با یک یا چند نفر داشته باشند و کارهایی مانند اشتراکگذاری صفحه نمایش و اشتراکگذاری فایلها مانند تصاویر را انجام دهند.
چگونه کار میکند؟
- جمی در درجه اول، برای ارسال پیامها، تماسها و فایلهای رمزگذاری شده بین کاربران به اتصال اینترنت از طریق وای فای یا شبکه تلفن همراه متکی است. در مواردی که اینترنت قطع می شود، اگر مخاطبین در فاصله ۶ متری شما قرار داشته باشند، میتوانید با استفاده از جمی پیام ارسال کنید. در صورت وجود موانع یا دیوار، فاصله شما و مخاطبان باید از این هم کمتر باشد. بنابراین کاربران برای ایجاد ارتباط در مسافتهای دورتر و با مخاطبینی که در مجاورتشان نیستند باید به اینترنت متصل باشند.
- جمی با استفاده از فناوری همتا به همتا و رمزگذاری کار میکند. همتا به همتا به این معنی است که اطلاعاتی که کاربران برای یکدیگر ارسال می کنند فقط بین افرادی که مکالمه را انجام میدهند به اشتراک گذاشته میشود. بر خلاف واتساپ یا تلگرام، فناوری همتا به همتا برای ارسال پیام به سرور شرکت متکی نیست. برنامههای همتا به همتا، چتهای شما را برای اشخاصی که به دستگاه شما دسترسی فیزیکی نداشته باشد، غیرقابل دسترس میکند.
- رمزگذاری جمی به این معنی است که فقط کسانی که رمز عبور دارند میتوانند به اطلاعات جمی دسترسی داشته باشند. اگر یک هکر سعی کند با هک کردن یک سرور جمی به ارتباطات دسترسی پیدا کند، بعید است که بتواند پیامهای شما را رمزگشایی کند.
- این بدان معناست که کاربران میتوانند مستقیماً و بدون دخالت شخص ثالث اطلاعاتی را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. بدین ترتیب اگر مهاجمی قصد هک کردن سرور را داشته باشد، ارتباطات شما همچنان امن است، چرا که تنها راه دسترسی به ارتباطات در جمی، بررسی فیزیکی دستگاه کاربر است.
برای چه کسانی مفید است؟
- جمی برای کسانی که ممکن است شنود شوند یا در خطر قطع شدن اینترنت باشند مفید است. جمی ابزاری قابل استفاده برای عموم مردم است اما روزنامهنگاران، فعالان، معترضان و سایر گروههای مشابه بیشترین منفعت را از این نوع ارتباط میبرند. مزیت این نرمافزار نسبت به پیامرسانهای دیگری همچون سیگنال، تلگرام و واتساپ این است که در زمان قطعی اینترنت و در فاصلههای نزدیک، امکان ارتباط را برای کاربران خود فراهم میکند. برای مثال اگر حین برگزاری تظاهرات یا تجمع در یک سالن اینترنت قطع شود، معترضان میتوانند به وسیله جمی همچنان با هم در ارتباط بمانند.
آیا میتوان در زمان قطع اینترنت یا زمانی که اینترنت مختل شده است از جمی استفاده کنید؟
- هنگامی که جمی به اینترنت متصل است، مانند یک برنامه پیام رسان استاندارد عمل میکند. شما میتوانید با افراد در هر نقطه از جهان ارتباط برقرار کنید (اگرچه آنها باید افرادی در لیست تماس شما باشند).
- در طول خاموشی اینترنت، فقط میتوانید برای مخاطبینی که در فاصله ۶ متری شما هستند پیام ارسال کنید. شما این امکان را دارید که پیامها را به صورت مستقیم به اشتراک بگذارید یا از یک چت گروهی استفاده کنید و یا تماسهای ویدیویی وتماسهای گروهی برقرار کنید. شما میتوانید تصاویر را به اشتراک بگذارید اما امکان ارسال پیام صوتی در این برنامه وجود ندارد.
- فناوری «همتا به همتا» جمی به کاربران این امکان را میدهد که در زمان فعال یا خاموش شدن اینترنت، پیام ارسال کنند، تماسهای صوتی و تصویری برقرار کنند و فایلها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
- حتی اگر به اینترنت دسترسی نداشته باشید، با فعال کردن گزینهی وای فای در گوشی همراه، میتوانید از طریق جمی در فاصله نزدیک بین دو تلفن ارتباط برقرار کنید. اما اینکه در محدودیت دسترسی به اینترنت جهانی و برقراری اینترنت داخلی، جمی همچنان یک گزینهی قابل اعتماد برای پیامرسانی است، هنوز برای ما روشن نیست.
آیا میتوان از جمی برای دریافت اطلاعات در داخل یا خارج از ایران در زمان خاموشی استفاده کرد؟
- اگر اینترنت جهانی مسدود شده باشد، هیچ تضمینی وجود ندارد که پیامهای شما از طریق شبکه اینترنت داخلی ارسال شود. برای برقراری ارتباط با دیگران در چنین شرایطی نباید به جمی اعتماد کرد.
- در زمان خاموشی اینترنت، بهترین حالت استفاده از جمی ارتباط با مخاطبین در فاصله کوتاه و کمتر از ۶ متر است. اما وقتی محدودیتی برای استفاده از اینترنت وجود ندارد، جمی مانند یک برنامه پیامرسان معمولی عمل کرده و میتواند با یک فرد در هر کجای دنیا ارتباط برقرار کند.
حریم خصوصی و امنیت جمی
- جمی بهعنوان یک فناوری ادعا میکند که امنیت و حریم خصوصی را جدی میگیرد و در سالهای اخیر بارها توسط محققان امنیتی مورد بررسی قرار گرفته است. محتملترین خطر امنیتی برای کاربران جمی نه در خود این برنامه بلکه در حالتی است که شخصی به دستگاه آنها دسترسی فیزیکی پیدا کند.
- جمی هنگام ارسال پیام شما به مخاطبین از رمزنگاری استفاده میکند. این مساله امنیت و حریم خصوصی شما را بهبود میبخشد، زیرا رهگیری ارتباطات و خواندن آنها را برای شخص دیگری دشوار می کند.
- به همین ترتیب شما میتوانید با قرار دادن رمز عبور بر روی حساب کاربری جمی، از اطلاعات و پیامهای خود حتی در برابر کسانی که به دستگاه شما دسترسی فیزیکی دارند محافظت کنید.
- از آنجایی که برای باز کردن حساب کاربری در جمی نیازی به ایمیل یا شماره تلفن ندارید، این برنامه اساسا اطلاعات خصوصی زیادی از شما ندارد تا مخاطبان و یا هکرهای احتمالی به آن دسترسی پیدا کنند.
- اگرچه اطلاعات حساب و مکالمات به طور پیش فرض در دستگاه رمزگذاری میشود اما رمزگذاری فایلهایی مانند عکسها و اسناد به طور خودکار صورت نمیگیرد. برای حل این مشکل، توصیه میشود فایلها و هارد دیسک دستگاه خود را از طریق تنظیمات امنیتی دستگاه رمزگذاری کنید.
- در نظر داشته باشید که اگر برای محافظت از برنامه جمی از رمز عبور استفاده میکنید، با فراموش کردن رمز و یا پاک شدن اپلیکیشن جمی از روی دستگاه، تمام اطلاعات شما در این برنامه از بین خواهد رفت.
- گرفتن اسکرینشات و به اشتراک گذاشتن صفحه نمایش با دیگر کاربران در برنامه جمی به صورت پیش فرض امکانپذیر است. هرچند شما میتوانید این قابلیت را روی گوشی خود غیر فعال کنید اما نمیتوانید این محدودیت را برای دیگر کاربران نیز اعمال کنید وهمواره دیگر کاربران اجازه خواهند داشت که از محتوای رد و بدل شده با شما در پیامرسان جمی اسکرینشات بگیرند.
- وایفای بدون در نظر گرفتن برنامه یا دستگاهی که استفاده میکنید دارای چندین آسیب پذیری امنیتی است. هنگامی که دستگاه شما به وای فای متصل باشد و یا زمانی که بخواهید از طریق ویژگی همتا به همتا پیامی را با دیگران به اشتراک بگذارید، جمی ارتباط شما را از طریق وای فای برقرار می کند. بنابر دو گزاره فوق، اگر مهاجمی به طور طولانی مدت در نزدیکی شما قرار گیرد ممکن است بتواند از طریق آسیب پذیری ذاتی سیستم وای فای خطراتی را متوجه شما کند. هرچند با رمزگذاری پیامهای جمی مهاجم نمیتواند پیامهای شما را مشاهده کند، حتی اگر بتواند بقیه فعالیتهای اینترنتی شما را ببیند.
اگر تلفن شما به سرقت رفته یا از شما گرفته شود چگونه می توانید از حریم خصوصی خود محافظت کنید؟
- میتوان با ایجاد گذرواژه برای جمی و رمزگذاری هارد دیسک دستگاه ،از آسیبها ونفوذهای احتمالی که بر اثر دسترسی فیزیکی به دستگاه ممکن است رخ دهد، جلوگیری کرد.
- اگر میترسید کسی به دستگاه شما دسترسی فیزیکی پیدا کند و یا در خطر ضبط و مصادره گوشی خود هستید، باید برنامه جمی را سریعا از روی گوشی حذف کنید تا مطمئن شوید که هیچ کس نمیتواند به آن اطلاعات دسترسی داشته باشد.
- مهم نیست که جمی چقدر امن باشد، اگر شخصی به دستگاه شما دسترسی فیزیکی دارد و رمز عبور شما را میداند، بهترین و امنترین راه برای حفاظت از اطلاعات خصوصی، حذف برنامه جمی است.
آیا جمی از فارسی پشتیبانی میکند؟ رابط فارسی هم دارد؟
- این برنامه از نمادهای سادهای استفاده میکند که به کاربر کمک میکند بدون دانستن زبان انگلیسی به پیامها، تنظیمات حساب و مخاطبین دسترسی پیدا کند.
- وبسایت جمی زبان فارسی دارد اما کامل نیست.
- در تنظیمات اولیه این برنامه از زبان انگلیسی ساده و تا جای ممکن همه فهم استفاده شده است. اما کسانی که به هیچ عنوان انگلیسی متوجه نمیشوند نیز با کمی راهنمایی میتوانند تنظیمات برنامه را تغییر دهند.
- برای تنظیمات پیشرفته باید تا حدودی زبان انگلیسی را بدانید و یا از یک مترجم یا راهنما در کنار خود استفاده کنید.
- با وجود اینکه رابط کاربری به زبان انگلیسی است، میتوانید به فارسی یا هر زبانی که با آن احساس راحتی میکنید پیام ارسال کنید.
دانلود جمی
- میتوانید جمی را برای اندروید از گوگل پلی استور و برای iOS از اپ استور اپل دانلود کنید.
- جمی بر روی سیستمعاملهایWindows، Mac و Linux نیز قابل دسترسی است و میتوان آن را مستقیماً از وب سایت جمی دانلود کرد.
- با وجود اینکه جمی در فروشگاه Google Play در دسترس است، توصیه میشود که کاربران اندروید برنامه را از طریق FDroid دانلود کنند زیرا FDroid برای دانلود نرم افزار به حساب کاربری نیاز ندارد. این باعث میشود دانلود شما از چشم هکرهای احتمالی دور و فعالیت شما امنترباشد.
- شما میتوانید برای دستگاههایی با سیستمعامل اندروید این برنامه را از فروشگاه پسکوچه نیز دانلود کنید اما به نسبت نسخههای دریافتی از فروشگاههای گوگل پلی یا FDroid، نصب آن مراحل بیشتری خواهد داشت.
آیا برای استفاده از جمی نیاز به ویپیان داریم؟
- خیر، نیازی به استفاده ازویپیان ندارید.
- برای کاهش خطرات امنیتی مرتبط با استفاده از وای فای عموی که پیشتر ذکر شد، میتوانید با استفاده از ویپیان (مانند Psiphon یا Outline) لایههای امنیتی خود را تقویت کنید. حتی با وجود استفاده از ویپیان، یک هکر چیرهدست میتواند فعالیتهای آنلاین شما( مثلا پیامهای تلگرام) را رصد کند. ویپیان میتواند حریم خصوصی شما را به طور کلی ارتقا بخشد اما بر روی امنیت پیامرسان جمی تاثیر چندانی ندارد چرا که پیامها دراین برنامه به خودی خود رمزگذاری شده است.
- نکتهای در مورد Tor: حتی زمانی که از Tor در تلفن یا رایانه خود استفاده میکنید، به این معنی نیست که تمام فعالیت های شما به طور خودکار در Tor اجرا میشود. برای گشت و گذار در وب به صورت ناشناس، کاربران باید از مرورگر Tor (اندروید، لینوکس، ویندوز و مک)، یا مرورگر Onion iOS استفاده کنند.
الزامات استفاده
- برای استفاده از جمی به یک نام کاربری احتیاج دارید. برای ایجاد این نام کاربری نیازی به شماره تلفن و یا ایمیل ندارید که همین مساله باعث افزایش حریم خصوصی شما میشود.
- برای اضافه کردن مخاطب به لیست مخاطبین در برنامه جمی دو راه وجود دارد. یکی از آنها به اشتراک گذاشتن کد QR است و دیگری ارائه هویت جمی Jami Identity است. Jami Identity با نام کاربری که قبلا برای خودتان انتخاب کردید، متفاوت است.
- اضافه کردن مخاطب با کد QR در زمان خاموشی اینترنت امکان پذیر نیست. اما از طریق Jami Identity حتی بدون دسترسی به وب سایت و در زمان قطعی کامل اینترنت نیز دیگران میتوانند با ارائه Jami Identity شما، به لیست مخاطبان شما اضافه شوند.
به عبارت دیگر در این برنامه شما تنها با کسانی میتوانید ارتباط برقرار کنید که کد QR و یا هویت جمی (Jami Identity) خود را با شما به اشتراک گذاشته باشند. ارتباط با دیگران در این برنامه بدون داشتن این اطلاعات غیر ممکن است.
کد QR یا Jami Identity را میتوان از بخش تنظیمات برنامه دریافت کرد.
- به همین ترتیب، برای شرکت در چتهای گروهی، تماسهای ویدیویی و کنفرانسهای ویدیویی، حتما باید یکی از اعضای حاضر در آنها، از لیست مخاطبین شما باشد.
کاربران برای کسب اطلاعات بیشتر یا دریافت پشتیبانی فنی به کجا می تواند مراجعه کند؟
- خدمات مشتریان اپل استور از برنامه جمی پشتیبانی فنی نمیکند.
- پشتیبانی در انجمن وب جمی در دسترس است. لازم به ذکر است که در آنجا کاربران با یکدیگر تعامل دارند و نمایندگان جمی اغلب به سوالات پاسخ نمیدهند.
- پشتیبانی کارکنان جمی فقط برای کاربران تجاری در دسترس است.
نصب و استفاده از جمی
۱. F-Droid (اندروید) را نصب کنید و آن را باز کنید. اگر از iOS استفاده می کنید، مستقیماً به اپل استور بروید و برنامه را از آنجا نصب کنید. لطفاً به خاطر داشته باشید که برنامه iOS جمی با برنامه اندروید نشان داده شده در زیر متفاوت است. اگرچه این متفاوت هستند اما جمی در همه سیستم عامل ها عملکردهای یکسانی دارد.

۲. جمی را جستجو کنید و برنامه را دانلود کنید.

۳. نام کاربری خود را برای ایجاد یک حساب کاربری انتخاب کنید. این اختیاری است اما توصیه میشود یک رمز عبور خاص برای جمی تنظیم کنید.


۴. یک نام کاربری به غیر از نام کاربری که ابتدا نوشتید، ایجاد کنید. این نام کاربری ثانویه زمانی که مخاطبین با شما ارتباط برقرار میکنند به جای اولین نام کاربری که ایجاد کردهاید، نشان داده میشود.

۵. مکالمهای را با مخاطبین خود شروع کنید.

۶. با به اشتراک گذاری یک کد QR یا نام کاربری خود، مخاطبین را اضافه کنید. میتوانید درخواست های تماس را برای قبول یا رد آنها مشاهده کنید. میتوانید کد QR شخص دیگری را اسکن کنید تا آنها را اضافه کنید.

۷. شما میتوانید با دعوت شدن توسط یک مخاطب، به یک چت گروهی، تماس ویدیویی یا تماس کنفرانسی بپیوندید. دعوتنامهها را میتوان با یک کد QR یا با افزودن شخصی به لیست مخاطبین خود به اشتراک گذاشت. میتوانید با کلیک کردن روی start conversation در پایین سمت راست صفحه، مکالمهای را با یک فرد شروع کنید.

۸. برای تنظیمات شبکه و حریم خصوصی، وارد تب “تنظیمات” شوید. توصیه میشود تنها تنظیماتی را تغییر دهید که مربوط به روشن کردن «مسدود کردن اسکرینشات و ضبط» و «اجرا در پسزمینه» باشد.

۹. از تنظیمات «حساب» برای تغییر تنظیمات مربوط به پیامرسانی، اعلانها و اتصال رایانه به تلفن خود استفاده کنید. لطفاً توجه داشته باشید که تب «رسانه(media)» صداهای اعلان شما را کنترل میکند. میتوانید هنگام استفاده از برنامه، امکان مشاهده وضعیت آنلاین شما توسط سایر کاربران را غیرفعال کنید.

۱۰. در تنظیمات «حساب» (Account)، میتوانید رمز عبور خود را تغییر دهید، یک نسخه پشتیبان مخصوص دستگاه خود ایجاد کنید، حسابهایی را که مسدود کردهاید، مدیریت کنید و حساب خود را حذف کنید. لطفاً توجه داشته باشید که پشتیبانی فقط اطلاعات آن دستگاه را ذخیره میکند و از اطلاعاتی مانند متون، فایلها و ویدیوهایی که در دستگاه دیگری نگهداری میشوند، پشتیبانی نمیشود.

۱۱. در تنظیمات «پیشرفته»( Advanced)، «اجازه پیدا کردن همتایان محلی» ( enable local peer discovery) را روشن کنید تا در صورت از دست دادن دسترسی به اینترنت، جمی بتواند با کاربرانی که در فاصله ۶ متری شما هستند ارتباط برقرار کند.


۱۲. در تنظیمات «پیامها» تنظیماتی را که به شما اجازه میدهد از فردی که در لیست مخاطبین شما نیست تماس دریافت کنید را خاموش کنید. هنگام برگزاری یک تماس کنفرانسی، «حالت قرار ملاقات» را روشن کنید تا به مخاطبین اجازه دهید که با تماس مستقیم به گفتگو اضافه شوند.

کارشناسان ما تلاش کردهاند تا دستورالعملهایی برای برخی از ابزارهای مقابله با خاموشی تهیه کنند. این دستورالعملها تا جای ممکن به زبان ساده و به همراه تصاویر برگرفته از روند نصب و اجرای این برنامهها نوشته شده است. ما همچنین تلاش میکنیم که اگر برنامهای بر اثر به روزرسانی دچار تغییر شد آن را در راهنمای مربوطه به روز رسانی کنیم. اولین بلاگ از این دست را با راهنمای ساده نصب و راهاندازی برنامه Silence آغاز میکنیم.
Silence چیست و چه کاری انجام میدهد؟
سایلنس(Silence) یک برنامه پیامرسان رایگان و امن است که به شما در حفظ حریم خصوصی هنگام رد و بدل کردن پیام کمک میکند. برای استفاده از این برنامه نیازی به شبکه اینترنت نیست. سایلنس در واقع جایگزین برنامه پیشفرض پیامک شما میشود؛ شما به وسیله این برنامه و از طریق خط تلفن همراه خود میتوانید برای دوستانتان پیامک، محتوای صوتی و تصویری و یا سند ارسال کنید. سپس سایلنس با رمزگذاری این پیامها، از امکان رصد شدن و یا شنود آنها جلوگیری میکند. از آنجایی که این پیامرسان از طریق شبکه مخابرات کار میکند ارسال هر پیام برای شما به اندازه ارسال یک پیامک هزینه خواهد داشت. اما دقت داشته باشید که این برنامه شماره تلفن شما را پنهان نمیکند و برای ناشناسی شما نیاز دارید تا یک شماره تلفن که به هویت شما متصل نیست را استفاده کنید. برای این کار میتوانید از اپلیکیشنی مانند Taya استفاده کنید.
سایلنس در حال حاضر تنها در گوشیهایی با سیستمعامل اندروید در دسترس است.
چه کاربردی دارد؟
به زبان ساده اپلیکیشن Silence یک اپلیکیشن ارسال و دریافت پیامک یا همان SMS ست با این تفاوت که پیامها را قبل از ارسال رمزی میکند به طوری که کسی در میانه راه نتواند محتوای ارسال شده را بفهمد.
این برنامه میتواند برای کسانی که ممکن است تحت نظر باشند، مفید باشد. همچنین در نقاطی که دچار قطعی کامل و یا منطقهای اینترنت شدهاند، کاربرد دارد. روزنامهنگاران، فعالان اجتماعی و سیاسی، معترضان و سایر گروههای مشابه که احتیاج به برقراری ارتباط امن دارند میتوانند از این برنامه استفاده کنند.
Silence در زمان قطع اینترنت، اختلالات انبوه یا نظارت شدید، به کاربران اجازه میدهد تا اطلاعات را از طریق پیامک با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این توانایی به کاربر این امکان را میدهد تا با ایجاد شبکههای شخصی و برقراری ارتباط انحصاری با دیگران، محدودیتهای شبکهها را دور بزند. برای اشتراکگذاری اطلاعات در این برنامه، هیچ ارتباطی با سرور مورد نیاز نیست.
این برنامه میتواند مانند یک برنامه ساده ارسال و دریافت پیامک عمل کند با این تفاوت که هم ارسالکننده و هم دریافتکننده پیام باید از سایلنس استفاده کنند تا محتوای پیامهایشان رمزگذاری شود. رمزی کردن محتوای پیام باعث میشود تا در صورتی که خط تلفن شما شنود باشد، فرد یا نهاد شنودکننده، نتوانند متوجه پیام شما بشود.
امنیت Silence
این نرمافزار نیازی به اینترنت ندارد بنابراین به هیچ سروری متصل نمیشود و تنها با استفاده از پیامکهای رمزگذاری شده ارتباط برقرار میکند. سایلنس با استفاده از پروتکل رمزگذاری Axolotl که یک پروتکل شناختهشده در این زمینه است، مهندسی شده و از این طریق پیامهای شما را رمزگذاری میکند.
پیامها در این برنامه به صورت محلی رمزگذاری میشوند، بنابراین اگر تلفن شما گم یا دزدیده شود، پیامهای شما در امان خواهد بود.
پیامها بین دو کاربر سایلنس قابل رهگیری نیست. حتی برای نوشتن در این برنامه یک صفحه ناشناس وجود دارد که سابقه تایپ شما را ذخیره نمیکند. در سایلنس گزینهای وجود دارد که با انتخاب آن دیگر کسی نمیتواند از صفحه نمایش مکالمهی (چَت) شما عکس(اسکرین شات) بگیرد. سایلنس همچنین تنظیمات متنوع دیگری برای حفاظت از پیامهای کاربران دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
نصب و استفاده از Silence
برای شروع، میتوانید برنامه را از فروشگاه Google Play یا از F-Droid، که یک مخزن منبع باز برنامه اندروید است، دانلود کنید. در F-Droid معمولاً نسخه به روزرسانی شدهتری را پیدا خواهید کرد، زیرا به روزرسانیها ممکن است کمی طول بکشد تا به فروشگاه Play برسد.

هنگامی که برنامه را دانلود کردید، به سادگی آن را باز کنید و برای شروع به کار دستورات را دنبال کنید. در تصویر زیر Silence از شما اجازه دسترسی به مخاطبین ، SMS، تلفن و سایر فایل ها و تصاویری را که دارید درخواست میکند.


در مرحله بعد همانطور که در تصاویر زیر مشخص است شما با انتخاب گزینه سایلنس این برنامه را جایگزین برنامه پیشفرض دریافت پیامک خود میکنید.


برای برقراری ارتباط با پیامک رمزگذاری شده، هم دستگاه فرستنده و هم گیرنده باید Silence را نصب کرده باشید. ابتدا باید به صفحه مخاطبی بروید که میخواهید پیام برای او ارسال کنید. میتوانید این کار را با ایجاد یک پیام جدید انجام دهید و با کلیک بر روی نماد قفل موجود در نوار بالای پنجره پیام خود را رمزگذاری کنید.(تصویرهای زیر را ببینید).

سپس «شروع جلسه امن» را انتخاب کنید. یک پیغام ظاهر میشود، با کلیک بر روی بله، پیام تعویض کلید برای گیرنده ارسال میشود.


یک نمونه از پیامهای رد و بدل شده:

وقتی برای کسی پیامی را از طریق Silence ارسال میکنید (ومانند بالا ارسال پیام امن را انتخاب کردید) اگر او Silence نداشته باشد، پیام برای او به صورت رمزگذاری شده ارسال میشود.

در گوشه بالا سمت راست صفحه Silence جایی که پیامها را دریافت میکنید سه نقطه میبینید که اگر روی آن کلیک کنید صفحهای باز میشود که شامل گزینههای زیر است :

گزینه اول Archived conversations: میتوانید مکالمههای خود را آرشیو کنید و گزارش رسیدن پیام را با انتخاب ENABLE فعال کنید. گزارش رسیدن پیام به شما این امکان را میدهد که بدانید گیرنده شما پیامهای شما را دریافت کرده است یا خیر. به یاد داشته باشید برخی از شبکههای تلفن همراه برای این امکان، هزینه اضافی دریافت میکنند.

گزینه دوم New group است. با استفاده از این قابلیت میتوانید یک گروه جدید بسازید. با کلیک کردن روی علامت (+) میتوانید مخاطبانی را که میخواهید به این گروه اضافه کنید.

گزینه سوم lock است. شما میتوانید یک عبارت عبور(که نوعی رمزعبوراست) انتخاب و Silence خود را قفل کنید. برای این کار ابتدا روی setting که گزینهی آخر همین لیست است میروید بعد قسمت privacy و تنظیمات رمز عبور خود را انتخاب میکنید. در تصاویر زیر این مراحل را نشان داده شده است.

گزینه بعدی Mark all read که شما میتوانید همه پیامهای خوانده شده را علامت گذاری کنید.
گزینه بعدی Import/export :

Silence SMS & MMS Import
- در قسمت Import شما میتوانید از تمام پیامهای عادی و یا رمزگذاری شدهای که دریافت و یا ارسال میکنید یک نسخه پشتیبان داشته و در صورت نیاز آنها را بازیابی کنید.
- این قابلیت تنها شامل پیامهای متنی است و در سرویس SMS کاربرد دارد.
Silence SMS & MMS export
- این قابلیت تنها از داخل برنامه در دسترس است، یک اسکریپت مستقل برای نسخه ناپایدار مفید خواهد بود.
- export رمزگذاری نشده فقط شامل SMS است.
- export رمزگذاری شده شامل SMS، MMS، کلیدها، تنظیمات و رسانه است.
- میتوانید یک نسخه پشتیبان داشته و در صورت نیاز آنها را بازیابی کنید.
- فرمت export با همهی نسخه Silence سازگار نیست.
گزینه بعدی Your identity key است . از این قابلیت برای احراز هویت استفاده میشود . اگر کلید رمزگذاری گم شود یا به سرقت برود، شما میتوانید از طریق اثر انگشت درستی هویت ارسال کننده پیام را بررسی کنید.
گزینه Display QR Code به شما کدهایی میدهد که اگر شما دسترسی به گوشی و ایمیل خود نداشتید بتوانید اکانت خود را بازیابی کنید.

در قسمت Setting شما میتوانید روی هر گزینه کلیک کنید و تنظیمات مربوط به آنها را تغییر دهید مانند تصاویر زیر:


کاربر برای کسب اطلاعات بیشتر یا دریافت پشتیبانی فنی به کجا میتواند مراجعه کند؟
متاسفانه سایلنس هیچ خدمات پشتیبانی زندهای (آنلاین) را ارائه نمیدهد. از آنجایی که این برنامه کاملا رایگان است کمبود چنین خدماتی چندان دور از ذهن نیست. البته استفاده از این نرم افزار بسیار آسان است و بنابراین معمولا مشکلی اساسی که نیاز به پشتیبانی زنده داشته باشد، ندارد.