این گزارش دیدبان فتا سه ماه دوم سال ۲۰۲۱ میلادی را پوشش می‌دهد. این دوره مصادف با انتخابات ریاست جمهوری در ایران بود که ۲۸ خرداد ماه برگزار شد و در آن ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه وقت به پیروزی رسید. سوابق ابراهیم رئیسی از جمله عضویت در «هیئت مرگ» اعدام‌های ۶۷ نگرانی‌های زیاد را برای فعالان حقوق بشر در ایران ایجاد کرده است.
مشارکت در این انتخابات به طور بی‌سابقه‌ای پایین بود و همین موضوع باعث شد انتخابات بدون هیچی درگیری و قطعی اینترنت برگزار شود، به جز یک مورد خاموشی محلی که در یاسوج رخ داد. علیرغم انتخابات به ظاهر آرامی که برگزار شد، پلیس فتا دستگیری‌هایی را به جرم «انتشار شایعات و اخبار جعلی» در رابطه با انتخابات و کاندیداهای آن انجام داد.
در این دوره همچنین شاهد دستگیری‌هایی زیادی در رابطه با تولید و انتشار محتوای «غیراخلاقی» بودیم. پلیس فتا با دستگیری و مسدود کردن حساب شهروندانی که استفاده از شبکه های اجتماعی را برای تبلیغ کسب و کار خود برگزیده‌اند، مکررا به آنها یاد‌آور می‌شود که باید این تبلیغات مطابق با «شئونات اسلامی و هنجارهای مورد قبول نظام» باشد.
در چند مورد نیز دستگیری‌هایی در رابطه با استخراج ارزهای رمزپایه نظیر بیت‌کوین گزارش شد. این در حالی است که در خرداد ماه امسال حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، استخراج ارزهای رمزپایه را به مدت سه ماه ممنوع اعلام کرد.
پلیس فتا در این سه ماه به مانند قبل با عوامل سایت‌های شرط‌بندی و قمار برخورد کرد و برخی از گردانندگان این سایت‌ها را شناسایی و دستگیر کرد.
انتشار محتوای «غیر اخلاقی»
۲۴ خرداد، یک روزنامهنگار ساکن ایران نوشت که علی میرزایی هنرمند معترض اصفهانی «دستگیر شده و اطلاعی از شرایط او در دست نیست.» گفته می‌شود دلیل دستگیری او پست‌های اینستاگرامش بوده که نقاشی‌های رادیکال و معترضانه روی اسکناس بودند. پس از آن تمام عکس‌های صفحه اینستاگرام این هنرمند اصفهانی پاک شده و تنها یک عکس جدید توسط «پلیس فتا» اصفهان بارگذاری شده که در آن نوشته شده: «این صفحه به علت تولید محتوای مجرمانه و بر اساس مصادیق مجرمانه در قانون جرایم رایانه‌ای، مسدود و با عوامل آن برخورد گردید.»
۱۹ فروردین، رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی اعلام کرد: «کارشناسان پلیس فتا طی رصد و بررسی شبانه‌روزی فضای مجازی صفحه اینستاگرامی را مشاهده کردند که برای فروش محصولات پوشاک خود از قبیل شال و کلاه و غیره از تبلیغات «خلاف قانون و عرف» استفاده نموده بود، که با بررسی‌های انجام گرفته مالک صفحه مورد شناسایی قرار گرفت و با اخذ دستور قضایی، پلیس در این محل حضور پیدا کرد.»
۲۴ فروردین، معاون اجتماعی پلیس فتا ناجا از شناسایی و برخورد با تولیدکنندگان و انتشاردهندگان کلیپ‌هایی تحت عنوان «دوربین مخفی جنجالی در فضای مجازی و به خصوص شبکه اجتماعی اینستاگرام» در کارگروه ویژه پلیس فتا خبر داد.
۲۵ فروردین، رئیس پلیس فتا استان یزد از دستگیری ادمین کانال تلگرامی خبر داد که اقدام به انتشار لینک‌های کانال‌ها و «گروههای مبتذل» در شبکه اجتماعی تلگرام می‌کرد.
در همین روز، یک زن در شهرستان پردیس که به دلیل جذب مشتری و کسب درآمد در صفحه خود اقدام به انتشار تصاویر پیرسینگ و نمونه کار خود کرده بود، بازداشت و علیه او پرونده قضایی گشوده شد.
۲۸ فروردین، رئیس پلیس فتا استان آذربایجان‌غربی گفت «شخصی که اقدام به ایجاد کانال تلگرامی با محتوای غیراخلاقی نموده بود، شناسایی و به دست قانون سپرده شد».
در همین روز، رئیس پلیس فتا استان اردبیل اعلام کرد که یک صفحه اینستاگرامی که با «تهیه ‘کلیپ‌های چالشی’، آنها را به یکی از خوانندگان جنجالی خارج از کشور ارسال می‌کند، مورد شناسایی قرار گرفته و متهم اصلی پرونده با هماهنگی مقام قضایی به همراه تجهیزات صوتی و تصویری دستگیر شد.»
۳۱ فروردین ماه، رئیس پلیس فتا البرز از شناسایی و دستگیری گرداننده یک صفحه اینستاگرامی خبر داد که اقدام به انتشار«تصاویر غیر اخلاقی» می‌کرد.
در همین روز در کردستان هم فردی به اتهام بارگذاری و نشر تصاویر و موضوعات «غیراخلاقی» در شبکه‌های اجتماعی دستگیر شد. رئیس پلیس استان کردستان گفت «این کانال با محتوای «مستهجن» ۱۰۰ هزار عضو داشته و اقدام به انتشار تصاویر و موضوعات غیر اخلاقی میکرده است».
۶ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا شرق استان تهران اعلام کرد «در راستای ارتقاء امنيت اخلاقی و اجتماعی جامعه و رصد فضای مجازی، یک پيج غيراخلاقی در شبکه اجتماعی اينستاگرام شناسایی شد که اقدام به انتشار عکس و فيلم‌های غيراخلاقی در فضای مجازی می‌كرد.»
۹ اردیبهشت، دادستان عمومی و انقلاب شهرستان سلسله، با اشاره به درگیری نیروی انتظامی با اهالی یک روستا در منطقه کهمان، از بازداشت یک مدیر گروه تلگرامی خبر داد. علت این بازداشت انتشار فیلم این ماجرا وتامین «خوراک شبکه‌های معاند» گزارش شد.
۱۹ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی گفت «طی رصد و بررسی شبانه‌روزی کارشناسان پلیس فتا شهرستان فردوس مشخص شد شخصی با ایجاد صفحه اینستاگرامی اقدام به استوری نمودن تصاویر نامتعارف و دعوت افراد به دوست‌یابی غیر متعارف می‌کند، که مالک این صفحه دستگیر و به مراجع قضایی معرفی شد.»
۲۶ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا استان ایلام گفت «در پی انتشار تصاویر خصوصی جوانان و نوجوانان با القاب و عناوین غیراخلاقی در پیج اینستاگرام با عنوان شاخ شکن، رسیدگی به موضوع در دستور کار کارشناسان این پلیس قرار گرفت و ماموران موفق شدند عامل انتشار این تصاویر را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی کنند.»
۲ خرداد، رئیس پلیس فتا شرق استان تهران اعلام کرد «کانال تلگرامی که اقدام به انتشار عکس و فيلم‌های غيراخلاقي در فضای مجازی مي‌كرد شناسایی شد». او اضافه کرد که متهم پرونده «در یک عمليات غافلگيرانه دستگير و پس از بررسی تجهیزات الکترونیکی متهم مشخص شد ضمن راه‌اندازی گروههای متعدد در شبکه اجتماعی تلگرام با هزاران نفر عضو و کاربر فعال، اقدام به ترویج ‘رابطه نامتعارف’ بين افراد کم سن و سال و نوجوانان و تشویق به ‘روابط نامشروع هم جنس‌گرایی’ در فضای مجازی می‌کرد.»
۲۶ خرداد، رئیس پلیس فتا گیلان از دستگیری عامل انتشار فیلم و تصاویر «نامتعارف در پوشش ماساژ درمانی» در شبکه اجتماعی اینستاگرام خبر داد. ۲۷ خرداد، رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی اعلام کرد که فروشنده «فیلم‌های نامتعارف» در اینستاگرام دستگیر شده است.
۳ تیر، رئیس پلیس فتا استان بوشهر اعلام کرد در اجرای طرح ارتقاء امنیت اجتماعی در فضای سایبر، هویت ادمین یک صفحه اینستاگرامی که اقدام به برگزاری لایوهایی با «محتوای غیراخلاقی» می‌کرد، شناسایی شد.
۸ تیرماه، رئیس پلیس فتا استان سمنان از شناسایی عامل انتشار «فیلم‌های غیراخلاقی» در واتس‌آپ خبر داد و گفت «تیم رصد و پایش پلیس فتا متهمی را که مبادرت به انتشار فیلم و تصاویر غیراخلاقی در شبکه‌اجتماعی واتس‌آپ نموده بود شناسایی وبا هماهنگی مقام قضائی پرونده مقدماتی تشکیل شد.»
انتشار محتوای «جعلی و غیر واقعی»
۱۶ فروردین، حکم ۷۴ ضربه شلاق زهره سرو که پیشتر به به دلیل فعالیت در فضای مجازی (اینستاگرام)، دستگیر شده بود، پیش از اعزام او به مرخصی، به اجرا درآمد. زهره سرو در اسفند سال ۹۸ به اتهامات «توهین به رهبری، تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی» به ۳ سال حبس تعزیری و به عنوان مجازات تکمیلی به «چهار ماه فعالیت موثر در بسیج» و «مطالعه تفسیر سوره حجرات» محکوم شده بود.
۱۷ فروردین، رئیس پلیس فتا سیستان و بلوچستان از بازداشت یک نفر در شهرستان نیکشهر به دلیل «انتشار کلیپ جعلی و غیر واقعی» خبر داد. این فرد ویدیویی در فضای مجازی منتشر کرده بود که «هجوم شهروندان» به یک مرغداری در شهرستان نیکشهر در پی افزایش قیمت مرغ و کمبود آن را نشان میداد. به گفته رئیس پلیس این فرد به اتهام «تشویش اذهان عمومی» به مراجع قضایی معرفی شد.
۲ اردیبهشت، محمدعلی کامفیروزی، وکیل دادگستری با انتشار حکمی در صفحه شخصی توییتر خود از محکومیت دو موکل خود به ۳۶ ضربه شلاق در رابطه با انتشار «مطالب انتقادی» در پیام رسان تلگرام توسط قاضی شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ شاهرود خبر داد. او نوشت «بر خلاف قانون، دو موکل ۲۵-۲۶ ساله من با نام‌های میلاد نظری و شبیر حسینی نیک را به دلیل انتشار چند مطلب انتقادی در یک کانال تلگرامی دانشجویی به تحمل ۳۶ ضربه شلاق محکوم کرده و این رای چند روز پیش قطعی شد؛ مجازاتی که اصلا در قانون برای جرم نشر اکاذیب رایانه‌ای وجود ندارد.»
۲۸ اردیبهشت، روزبه پیری، فعال ترک، توسط دادگاه کیفری دو تبریز به اتهام «نشر اکاذیب» در فضای مجازی به پرداخت ۵ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شد. این پرونده به دلیل انتشار مطالبی در خصوص وضعیت جسمانی برادرش یاشار پیری، علیه او گشوده شد.
۲۹ خرداد، پلیس اعلام کرد سه نفر که با انتشار اخبار جعلی در خصوص انتخابات و کاندیداها «مترصد دستیابی به اهداف شوم» خود بودند مورد شناسایی قرار گرفتند و طی یک عملیات پلیسی با اخذ حکم قضائی دستگیر شدند. پلیس با اشاره به اقرار متهمان به جرم خود در تحقیقات صورت گرفته مبنی بر تشویش اذهان عمومی و تخریب وجهه کاندیداها در استان‌های مربوطه و زیر سوال بردن صحت برگزاری رای‌گیری با استفاده از تصاویر تقطیع شده و قدیمی و انتشار شایعات و اخبار جعلی، از تحویل دستگیرشدگان به مراجع قضائی جهت سیر مراحل قانونی پرونده‌هایشان خبر داد.
سایت‌های قمار و شرط‌بندی
۲۲ فروردین، پلیس فتا خراسان جنوبی از شناسایی عامل تبلیغ‌‌کننده سایت‌های قمار و شرط‌بندی خبر داد و گفت «کانال تلگرامی فعالی در زمینه تبلیغ سایت شرط‌بندی آنلاین شناسایی و عوامل آن توسط پلیس دستگیر شدند.». در همین روز در تهران هم رئیس پلیس فتا پایتخت از دستگیری ادمین ها دو کانال تلگرامی با هفتصد هزار عضو که با تبلیغ سایت های شرط بندی سعی در «فریب» شهروندان داشتند خبر داد.
۷ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا کهگیلویه و بویراحمد از شناسایی و دستگیری سه نفر از مدیران سایت شرط‌بندی که با جذب کاربران جوان و نوجوان در شبکه‌های اجتماعی، با «وعده‌های کاذب آنها را فریب و اقدام به کلاهبرداری میلیاردی می‌کردند»، خبر داد.
۱ اردیبهشت، رئیس پلیس سایبری کشور اظهار داشت «طی پایش های انجام شده تعدادی از تارنماهای فعال در زمینه قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی موردشناسایی قرار گرفت و در این خصوص ۳۴ نفر از اعضای سه باند قمار اینترنتی در سطح کشور با حکم قضایی دستگیر و به مراجع قضایی جهت سیر مراحل قانونی پرونده شان معرفی شدند.» او گفت «طبق بررسی‌های صورت گرفته متهمان در طول فعالیت مجرمانه خود اقدام به اجاره حدود ۴۵۰ فقره حساب افراد کرده بودند که گردش مالی حساب‌های توقیف شده بالغ بر ۲۱,۶۵۰ تریلیون ریال بوده است.»
۲۹ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا شرق استان تهران از متلاشی شدن یک باند ۵ نفره قمار و شرط‌بندی اینترنتی خبر داد و اظهار داشت «اعضای این باند قمار که چهار نفر آقا و یک خانم بودند پس از مشاهده مستندات و ادله جرم به بزه انتسابی اعتراف کردند و جهت سیر مراحل قانونی تحويل مراجع قضائی شدند.»
۳ خرداد پلیس از دستگیری عوامل سایت شرط‌بندی ویژه دربی پایتخت خبر داد. به گفته پلیس مجرمین در یکی از مناطق شمالی تهران بزرگ دستگیر شده و به همراه تجهیزات الکترونیک به پلیس فتا منتقل شدند.
رمز ارز
۱۰ خرداد، رئیس فتا استان بوشهر از دستگیری ۲ نفر از اعضای باند کلاهبرداری خبر داد و گفت «این افراد به صورت حرفه‌ای و ماهرانه در امر خرید و فروش رمز ارز دیجیتال فعالیت داشته و از این طریق اقدام به کلاهبرداری می‌کردند.». ۱۷ خرداد، رئیس پلیس فتا استان لرستان از کشف مزرعه استخراج بیت کوین در خرم آباد خبر داد.
فروش داروهای غیر مجاز در فضای مجازی
۱۹ اردیبهشت، رئیس پلیس فتا استان اردبیل از دستگیری عامل تبلیغ و فروش داروهای غیر مجاز در فضای مجازی خبر داد و گفت «طی مراجعه نماینده حقوقی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل و اعلام اینکه شخص یا اشخاصی در فضای مجازی اقدام به فروش داروهای غیرمجاز می‌کنند، موضوع در دستور کار افسران سایبری قرار گرفت و با استفاده از شیوه‌های فنی و پلیسی صاحب صفحه را در اردبیل شناسایی شد.»
۱۲ خرداد، رئیس پلیس سایبری کشور از شناسایی «بیش از۵۰۰ پرونده» مربوط به داروهای تقلبی در طرح عملیاتی پانجیا ۱۴ خبر داد. به گفته او، برابر تحلیل‌های صورت گرفته توسط کارآگاهان سایبری، ۵۰ درصد بسترهای این موارد مربوط به شبکه اجتماعی اینستاگرام، ۱۷ درصد مربوط به تلگرام و بالغ بر ۳۰ درصد مربوط به سایت‌های آگهی محور است.
۱۷ خرداد، رئیس پلیس فتا از انهدام «ناصرخسروی مجازی» در پایتخت خبر داد. او گفت «در راستای مبارزه با فروشندگان دارو در فضای مجازی و طی رصد و پایش صورت گرفته توسط کارشناسان این پلیس، یک کانال تلگرامی با تعداد ۱۸۹ هزار دنبال کننده که اقدام به فروش انواع داروی نایاب و کمیاب می نمود مشاهده گردید .از متهم دستگیر شده بیش از ۵۴ هزار قلم انواع داروی نایاب و کمیاب کشف شد.»
۱۸ خرداد، رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات پایتخت از انهدام «کانال خرید و فروش داروهای تقلبی کرونایی» در تلگرام و دستگیری ادمین آن مجازی و کشف بیش از ۳۰۰ عدد انواع این دارو خبر داد.
