به اولین سالنامه فیلتربان خوش آمدید. این اولین شماره از مجموعه گزارش‌های سالانه‌ای است که به ثبت تحولات مهم در شکل‌دهی اینترنت ایران می‌پردازد. دو جلد این گزارش در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۰ منتشر می‌شوند، و سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در تقویم ایرانی را پوشش می‌دهند.
سال ۱۳۹۸ یکی از سالهای بسیار حیاتی در روند شکل‌دهی اینترنت ایران است بنابراین تصمیم گرفتیم با وجود گذشت بیش از یک سال از زمان گزارش‌ها، سالنامه را با پرداختن به مسائل این سال آغاز کنیم. در آبان ماه سال ۱۳۹۸ مقام‌های ایران به منظور مخفی نگه داشتن سرکوب وحشیانه معترضانی که در نتیجه اعلام ناگهانی بالا رفتن قیمت بنزین به خیابان‌ها آمده بودند، اینترنت را قطع کردند. عکس‌العمل وحشیانه مقام‌های به این اعتراض‌ها دست کم جان ۳۰۴ نفر را گرفت و شمار بیشتری مجروح و یا دستگیر شدند. این بحران برای مردم ایران و جهان تکان‌دهنده بود.
البته همه‌ی تحولات عمده‌ای که در این سال رخ داد تا این اندازه محسوس و قابل رویت نبودند. قانونگذاران کشور در سیاست‌گذاری‌ها نیز تحولاتی ایجاد کردند که به باور ما، می‌تواند آینده اینترنت در ایران را رقم زند و در نهایت در سالهای آتی به سیستم پیچیده‌ای از «فیلترینگ چند لایه» ختم شود.
همچنین تصمیم گرفتیم که این گزارش‌های سالانه را مطابق با تقویم ایرانی تهیه کنیم چرا که در چارچوب تقویم ایرانی بهتر می‌توان تصمیم‌ها، سرمایه گذاری‌ها و تغییراتی را که در سیاست‌گذاری‌ها اتفاق می‌افتد بررسی و دنبال کرد.
این گزارش به دو بخش تقسیم می‌شود؛ بخش اول بر تحولات در سیاست‌گذاری‌ها، تغییرات زیرساختی و رویه‌هایی تمرکز دارد که از سوی طیفی از عوامل، به حقوق دیجیتال در ایران شکل می‌دهند. تمرکز ما بویژه بر موضوعاتی با مضامین نظارت حکومتی، سانسور و دربرگیری دیجیتال است.
در بخش دوم، به بسترسازی این مضامین اصلی پرداخته‌ایم و اینکه چطور این تحولات، زندگی روزمره کاربران اینترنت در ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. امیدواریم با نگاهی دقیق‌تر به مسائلی همچون امنیت داده و تکثرگرایی رسانه‌ای، بتوانیم بر تاثیر تصمیم‌گیری قانونگذاران ایرانی بر حقوق دیجیتال ایرانیان تأکید کنیم.
هدف ما از این مجموعه، یاری رساندن به پژوهشگران حوزه حقوق دیجیتال، مدافعان حقوق بشر، متخصصان فناوری و تمام کسانی است که برای دستیابی به یک اینترنت باز، رایگان و امن در ایران تلاش می‌کنند تا عرصه‌ی رو به رشد، پیچیده و مهم سیاست‌گذاری اینترنتی ایران را بهتر درک کنند.
گزارش کامل ما را اینجا بخوانید
شماره بعدی سالنامه اینترنت ایران، که تحولات سال ۱۳۹۹ را پوشش می‌دهد، در این لینک قابل دسترس است.
