اختلال‌های اینترنتی در این ماه گریبان‌گیر شبکه اجتماعیِ پرطرفدار اینستاگرام شد. با آنکه قطع و وصل ترافیکِ این شبکه در ایران رویداد نادری نیست اما طبق دیده‌بانی فیلتربان میزان اختلال‌های ماه دسامبر به مراتب از ماه‌های قبل بیشتر بود.
بر اساس شواهد موجود، به نظر می‌رسد اشتباه در تنظیمات شبکه‌ای باعث این اختلال‌ها شد که عمدتاً خدمات شبکه ارتباطات سیار همراه اول (MCI) را تحت تأثیر قرار داد. با این حال، تیم فیلتربان نمی‌تواند تأیید کند که همه‌ی مشکلات شناسایی‌شده فقط به دلیل چنین اشتباه‌هایی در تنظیمات رخ داد.
در موارد دیگر، چند شرکت میزبان اینترنتی دچار قطع ارتباط قابل توجهی در این ماه شدند که جزییات آن را در ادامه می‌خوانید.
۱۷ دسامبر/ ۲۷ آذر ـ اشتباه در تنظیمات شبکه و هراس از شبیخون به ترافیک اینستاگرام
۲۷ آذر، برخی از کاربران توییتر در ایران متوجه شدند به هنگام رجوع به وبسایت اینستاگرام از طریق مرورگر خود، با هشداری مواجه می‌شوند که می‌گوید مجوز ارتباط امن این وبسایت معتبر نیست. عدم اعتبار یا منقضی شدن مجوز اس‌اس‌ل به این معنی است که محتوای سایت به شیوه‌ی امن منتقل نمی‌شود.
پیام‌هایی از این دست می‌تواند به این معنی باشد که احتمال حمله‌ی یک مداخله‌گر سوم میان وبسایت اینستاگرام و کاربرانِ آن به قصد ربودن داده‌ها وجود دارد. این احتمال باعث نگرانی کاربران شد و البته چنین نگرانی‌هایی بی‌مورد هم نیست زیرا یک بار در سال ۲۰۱۱ کاربران وبسایت گوگل در ایران به همین شیوه مورد حمله قرار گرفتند. از همین‌رو بود که برخی از کاربران اینستاگرام نسبت به استفاده از این شبکه بدون وی‌پی‌ان امن ابراز نگرانی کردند.
طبق گزارش شاهدان، این مشکل دامنگیر شرکت ارتباطات سیار همراه اول (MCI) و مشتریان آن شد. سایر ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی چنین مشکلی را گزارش نکردند. از زمان اعلام این خبر، هیچ‌یک از مقامات دولتی یا نمایندگان همراه اول در باره‌ی این اختلال توضیحی نداد‌ه‌اند.
یکی از کاربران توییتر به نام آبراهام قاسمی مستندات فنیِ این حادثه را ارائه داد و به تحلیل آنها نشست و چنین نتیجه گرفت که اختلال در شبکه به احتمال زیاد ناشی از اشتباه در تنظیمات مربوط به آی‌پی‌های شبکه‌ای بوده است و نه به خاطر هایجک ترافیک توسط مداخله‌گر سوم.
طبق یافته‌های قاسمی، شرکت همراه اول اشتباهاً یک آدرس قدیمی یعنی آی‌پی ۵۲.۷۲.۱۴۵.۷۹ را بازگردانده که دیگر به اینستاگرام تعلق ندارد. قاسمی نتیجه گرفت که سرور دی‌ان‌اس (DNS) مورد استفاده‌ی همراه اول آدرس‌های قدیمی و به‌روز نشده را ذخیره کرده بوده‌است.
۱۸ دسامبر/ ۲۸ آذر ـ خاموشی شرکت میزبان در شیراز
بر اساس داده‌های نقشه هوشمند اوراکل (OIM)، شرکت میزبانِ تعاونی فنی مهندسی رایانه عصر ارتباطات بم واقع در شهر شیراز (AS58331) به مدت دو ساعت دچار قطع ارتباط با اینترنت شد. مسؤلان شرکت و مقامات دولتی در این باره توضیحی ندادند.
۱۹ دسامبر/ ۲۹ آذر ـ قطع ارتباط به هنگام پخش زنده مسابقه فوتبال
در این روز کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) بازی نهایی مسابقات قهرمانی فوتبال را با بازی دو تیم پرسپولیس از ایران و اولسان‌هیوندای از کره جنوبی برگزار کرد. کنفدراسیون در حساب فارسی‌زبان خود اعلام کرد که عادل فردوسی‌پور گزارشگر پرطرفدار ورزشی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی کنار گذاشته شده بود، این مسابقه را به طور زنده در اینستاگرام گزارش می‌کند. کنفدراسیون اضافه کرد که برای بینندگان ساکن ایران این مسابقه به طور زنده منحصراً از حساب اینستاگرام پخش خواهد شد و نه از شبکه‌های رسمی تلویزیونی.
بنا به گفته‌ی یک منبع در داخل وزارت ارتباطات، به دلیل حضور فردوسی‌پور سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) که وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی است تصمیم گرفت پخش زنده‌ی مسابقه را توسط وبسایت‌های ویدیویی ــ که مسابقه را از حساب اینستاگرام کنفدراسیون می‌گیرند ــ ممنوع اعلام کند.
به هنگام بازی، برخی از کاربران شرکت‌های ایرانسل و همراه اول اعلام کردند که قادر نیستند از طریق اینستاگرام مسابقه را دریافت کنند. اما برخی دیگر از کاربران این دو شرکت گفتند بدون هیچ مشکلی تمامی بازی را دیدند. تیم فیلتربان مشاهده کرد که در این زمان ترافیک اینستاگرام بین ۰.۱-۰.۳% اطلاعات از دست داده که رقمی عادی است.
دوم دی‌ماه یک کنشگر اصلاح‌طلب به نام علی اکرمی نامه‌ای را علنی کرد که از طرف وزارت ارتباطات به مدیر عامل شرکت همراه اول ابلاغ شده بود. در این نامه به گزارشات دریافتی از شرکت ارتباطات زیرساخت مبنی بر اختلال جدی در شبکه همراه اول اشاره شده که زمان آن دقیقاً مصادف است با زمان پخش بازی لیگ قهرمانان آسیا توسط کنفدراسیون است.
در این نامه وزارت ارتباطات از مدیر شرکت همراه اول می‌خواهد که موضوع را بررسی و ظرف ۴۸ ساعت دلایل این قطع ارتباط را اعلام کند. با وجود این درخواست، هیچ توضیحی در این مورد به مردم داده نشد.
۲۰ و ۲۱ دسامبر/ ۱ و ۲ دی ـ اختلال در یک شرکت میزبان دیگر
بر اساس داده‌های نقشه هوشمند اوراکل، شرکت ارتباطات نت‌میهن (AS204213) از ساعت ۱۹:۰۰ یکم دی تا ساعت ۱:۰۰ دوم دی دچار خاموشی اینترنتی شد.
۳۱ دسامبر/ ۱۱ دی ـ خاموشی شبکه آی‌پی‌ام
در این روز به مدت دوساعت شبکه مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات (آی‌پی‌ام) (AS6736) دچار خاموشی بود.
این بار هفتم است که در سال ۲۰۲۰ این مرکز دچار اختلال شبکه‌ای می‌شود. پیش‌تر در تاریخ‌های مارس، ژوئن، ژوئیه، اوت، اکتبر و نوامبر این مرکز دچار قطع اینترنت شده بود و مثل همیشه از توضیح دلایل آن اجتناب کرد.
مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات عهده‌دار مدیریت دامنه‌های اصلی داخل ایران مثل دات آی‌آر (xyz.ir) است و به دانشگاه‌ها، نهادهای آموزشی، و مراکز تحقیقاتی خدمات اینترنتی ارائه می‌دهد. به هنگام خاموشی شبکه این مرکز، این نهادهای آموزشی نیز معمولاً دچار خاموشی می‌شوند.
